Hoe Stress Je Bloedsuiker Met 26% Kan Verhogen (+ Hoe Dit Te Stoppen)

Stress & Gezondheid

sep 20
Hoe Stress Je Bloedsuiker Met 26% Kan Verhogen (+ Hoe Dit Te Stoppen)

Stress....

...een woord dat iedereen liever niet in zijn of haar mond neemt. 

En toch is het één van de meest voorkomende problemen onder de mensen. Wie kent er iemand die nauwelijks tot geen stress ervaart?

Ik ken in ieder geval niemand. En toch wordt er op gezondheidsvlak weinig over gesproken... en nog minder aan gedaan.

Stress kan je glucosespiegel behoorlijk in de war schoppen. Hoeveel dit is zal ik je in het artikel haarfijn uitleggen. Het is namelijk veel meer dan jij nu denkt.

Ik zal je in dit artikel ook een duidelijk - en helaas vrij somber - beeld geven van wat 'niet lekker in je vel zitten' doet met je bloedsuiker en diabetes.

More...

Hoewel ik straks vaak spreek over stress, vallen hier eigenlijk verschillende dingen onder die stuk voor stuk je bloedsuiker verhogen.

Het zijn soms oorzaken van stress maar soms ook gevolgen van stress. Denk hierbij aan:

  • Depressief/neerslachtig zijn
  • Angstig zijn
  • Opgejaagd voelen
  • Traumatische ervaringen (je partner verliezen bijvoorbeeld)
  • Woede en agressie
  • Slecht slapen
  • Niet lekker in je vel zitten over het algemeen

Klik op de bovenstaande video voor meer informatie

Wat is stress en waarom ervaren we het?

Stress is eigenlijk een reactie van het lichaam op 'gevaar' waarbij er allerlei hormonen vrijkomen.

Als jij je namelijk bedreigd voelt, dan reageert het lichaam hierop. Dit doet het aan de hand van de vecht-of-vluchtreactie.

Deze reactie verhoogt je stresshormonen en zorgt ervoor dat je lichaam zich klaar maakt voor het gevaar. Hierbij maakt het lichaam zich klaar om - zoals de reactie ook heet - één van deze twee dingen te doen: vechten of vluchten.

Tijdens deze reactie gebeuren er verschillende dingen in je lichaam.

Je lichaam geeft bijvoorbeeld de stresshormonen adrenaline, noradrenaline en cortisol af en je ademhalingssnelheid neemt toe. Je lichaam leidt ook meer bloed naar de spieren en ledematen, zodat je kunt vechten of vluchten.

  • Cortisol zorgt ervoor dat je insuline ongevoeliger wordt zodat er meer suiker in je bloedbaan blijft om te kunnen verbranden.
  •  En adrenaline zorgt ervoor dat je meer suikers aan het bloed afgeeft. 

Tot dusver klinkt het allemaal goed en dat is ook het geval. Beide zorgen ervoor dat je meer energie hebt, wat handig is als je moet wegrennen voor een leeuw die je aanvalt. 

Maar bij langdurige stress wordt het een heel ander verhaal.

Wanneer je langdurige stress ervaart, zal je lichaam het flink te voortduren krijgen. Vooral je bloedsuiker, gewicht en stemming zullen hard achteruit gaan.

Waarom dit zo is zal ik je hieronder uitleggen.

Hoe vergroot langdurige stress de kans op diabetes type 2?

Stress kan het risico op het krijgen van diabetes type 2 via twee verschillende wegen vergroten:

De eerste route is via je gedrag. Stress blijkt uit onderzoek een ongezonde levensstijl te veroorzaken. Dat betekent dat je zowel ongezonder gaat eten als meer gaat eten. Maar ook minder gaat bewegen en meer gaat roken en drinken. Al deze factoren verhogen je bloedsuiker en verhogen dus ook je kans op het krijgen van diabetes type 2.

De tweede route is via je lichaam zelf. Op het moment dat je stress ervaart wordt er - zoals ik eerder al zei - cortisol en adrenaline aan het bloed afgegeven.


Cortisol zorgt ervoor dat je insuline ongevoelig wordt en adrenaline zorgt ervoor dat je meer suikers aan het bloed afgeeft. Normaal gesproken zou dit effect positief zijn aangezien je lichaam meer energie nodig heeft tijdens zo'n vecht of vlucht reactie.

Maar wanneer dit effect langdurig plaatsvindt, verhoogt het dus ook langdurig je bloedsuiker waardoor de kans op diabetes type 2 sterk toeneemt.

Het blijkt dat 'niet lekker in je vel zitten' (los van stress) over het algemeen je bloedsuiker flink kan verhogen en ook het risico op diabetes type 2. 

En dat is niet heel ondenkbaar natuurlijk.

Als je wat neerslachtiger bent of continue tegenslagen moet incasseren, dan zul je wellicht ook wat sneller emotie eten. Of je niet aan een gezond eetpatroon houden. Of niet naar de sportclub gaan.

En dat zul je ook weer in je bloedsuiker terugzien. Dat blijkt namelijk uit verschillende onderzoeken.


Depressie, angst en de kans op diabetes type 2

Uit een groot onderzoek bleek dat de kans op diabetes type 2 60% groter was bij depressieve mensen in vergelijking met niet-depressieve mensen. Dit bleek zelfs nog het geval te zijn 10 jaar na het onderzoek. 

  • Heb je last van een zware depressie of angststoornis? Dan was de kans op diabetes type 2 zelfs nog hoger dan die 60%.

Uit een ander onderzoek blijkt dat wanneer jij je neerslachtig voelt, je nuchtere bloedsuiker chronisch verhoogd is. Het effect was zo sterk dit effect de volgende dag al zichtbaar was. Ben je de ene dag wat neerslachtig? Dan zie je dit de volgende ochtend direct terug in je nuchtere bloedsuikermeting. 

Je stemming heeft dus een direct effect op je bloedsuiker.


Traumatische gebeurtenissen en het risico van diabetes type 2

Ook traumatische gebeurtenissen (zoals het verliezen van een dierbare) kunnen voor langdurige stress zorgen. Wat natuurlijk heel logisch is als je net iemand hebt verloren waar je veel van houd.

Onderzoekers ontdekten dat personen die de afgelopen vijf jaar traumatische levensgebeurtenissen hadden meegemaakt 1,6 keer zoveel kans hadden op diabetes type 2 in vergelijking met degenen die geen trauma's hadden meegemaakt.

Het is natuurlijk al erg genoeg dat je een trauma hebt meegemaakt, maar doordat je lichaam zo erg bezig met het verwerken van die trauma, is het niet in staat om andere processen in het lichaam goed te laten verlopen. 

Een trauma kun je niet altijd zomaar wegnemen, maar er zijn wel bepaalde manieren om het beter te kunnen verwerken.
 


Emotionele stress, woede & agressie en risico op diabetes type 2

Hierboven heb ik je verteld dat stress de kans op diabetes type 2 via verschillende wegen kan vergroten. Hierbij is vooral emotionele stress een probleem.

Dit is het soort stress dat je ervaart als je iets overkomt wat niet leuk is (anders dan bijvoorbeeld werkstress).

Kun je de rekening niet betalen of heb je familieproblemen? Dat zijn dingen die onder het kopje 'emotionele stress' vallen en die de kans op diabetes type 2 vergroten. 

Zo is er een onderzoek die gekeken heeft naar de effecten van emotionele stress op het gedrag van de mens. Interessant is dat mensen met hoge stressniveaus in vergelijking met mensen met lage stressniveaus, minder geneigd waren om te stoppen met roken, minder geneigd waren om te bewegen en ze zijn minder geneigd om te stoppen met drinken.

Van al deze factoren is bekend dat ze het risico op diabetes type 2 verhogen en het verband tussen stress en het ontstaan van diabetes kunnen verklaren.


Woede & agressie

Iedereen is wel eens boos of chagrijnig. Dat is op zich geen ramp. Maar wanneer je merkt dat je een kort lontje hebt vanwege de stress, dan uit dit zich sneller en vaker in boosheid en agressie. En dat heeft geen positieve gevolgen voor je gezondheid. 

Zo bleek uit een onderzoek waarbij ze meer dan 11000 'niet diabeten' een lange tijd volgden, dat boosheid en woede aanvallen de kans op het ontstaan van diabetes type 2 verhoogden.

Tevens bleek uit een ander onderzoek dat mannen die veel last hebben van agressie meer last hadden van insuline-resistentie. Dat werd met name veroorzaakt door het stresshormoon nor-adrenaline. 


Werkstress en het risico van diabetes type 2

Werkdruk, je kent het wel. Gewoon omdat er nog even een opdracht af moet. Of omdat je gewoon geen "nee" kunt zeggen.

Toch raad ik je echt aan om daar vanaf nu mee te beginnen, want deze vorm van stress helpt je niet op gezondheidsvlak. 

Overmatig overwerken...

...als gevolg van te veel toewijding aan je werk, wordt in verband gebracht met een 400% grotere kans op diabetes type 2 bij Japanse mannen.

Japanners werken zich sowieso al letterlijk en figuurlijk dood. Ze hebben daar zelfs een speciaal woord voor: Karoshi.

Maar dit laat wel zien hoe groot de invloed van werkstress op je bloedsuikerspiegel en gezondheid is.

Wanneer de werkstress te hoog wordt, kun je een burn-out ontwikkelen. En als je die hebt, dan ben je nog verder van huis.

Een burn-out als gevolg van chronische werkstress is ook bestudeerd als risicofactor voor het krijgen van diabetes type 2.

In een studie onder 677 werkende mannen en vrouwen werden burn-out symptomen in verband gebracht met de ontwikkeling van diabetes type 2. Uit de studie blijkt dat de kans op diabetes type 2 met 84% stijgt.


Slecht slapen en het risico op diabetes type 2

Vraagje:

Hoe vrolijk ben jij na een nacht niet goed of te kort te hebben geslapen?

Ik denk dat ik namens veel mensen spreek als ik zeg:

Niet bepaald vrolijk.

Na een slechte nacht heb je een korter lontje, kun je moeilijker "nee" zeggen tegen ongezond eten en heb je weinig wilskracht om te sporten. Maar ook je lichaam heeft minder energie om processen goed te laten verlopen. 

Zo verhoogt slecht slapen (doordat je piekert/gestrest bent) het risico op diabetes type 2.

  • Uit onderzoek bleek dat een korte slaapduur - minder dan 5 tot 6 uur per nacht - het risico op diabetes type 2 verhoogde. Moeilijkheden bij het in slaap vallen verhoogden ook het risico op het ontstaan van diabetes type 2.
  • Maar interessant was ook dat personen met een lange slaapduur - meer dan 8 tot 9 uur per nacht - een verhoogde kans hadden op diabetes type 2.

Een uitleg daarvoor zou kunnen zijn dat mensen die veel slapen (en dus hun bed niet uit willen komen) over het algemeen neerslachtiger zijn. Niet uit bed willen komen is namelijk een klassiek symptoom van neerslachtigheid/niet lekker in je vel zitten.

Deze slaapproblemen verhoogden de kans op diabetes type 2 met meer dan 80%


De vicieuze cirkel van stress en diabetes

Het is nu wel duidelijk:

Stress verhoogt de kans op diabetes type 2.

Maar wat als je al diabetes type 2 hebt? Dan wordt het mogelijk nog erger.

Wanneer je diabetes hebt, is je lichaam niet in staat om de glucose te verwerken die vrijkomt tijdens deze stressreactie. Als je de glucose niet kunt opnemen en gebruiken, dan hoopt het zich op in de bloedbaan. Wanneer dit een lange tijd het geval is, blijkt dit ook nog eens stressvol te zijn voor het lichaam.

Hierdoor ontstaat een vicieuze cirkel. Stress kan diabetes type 2 veroorzaken, maar het hebben van diabetes type 2 vergroot weer de kans op stress. Het lichaam kan minder goed met deze stress omgaan omdat je al ziek bent. 

Deze vicieuze cirkel blijkt zelfs in een onderzoek met hersenscans te zijn aangetoond.


Maar hoe hoog wordt je bloedsuiker nu werkelijk door stress?

Je hebt hierboven kunnen lezen dat stress en niet lekker in je vel zitten de kans op diabetes type 2 verhoogt, maar jij vraagt je wellicht af hoe groot dit effect nu werkelijk is op je bloedsuiker. 

Uit onderzoek blijkt - houd je hart vast - dat het 1,6 punten kan schelen op je HbA1c meting. De mensen uit dit onderzoek die niet wisten om te gaan met hun stress, hadden een HbA1c van 9,1%. Maar de mensen die actief les kregen in hoe om te gaan met hun gedachten, gevoelens en stress hadden een waarde van 7,5%.

Een verschil van 1,6 op je HbA1c is gigantisch!

Dat is van 60 mmol/mol naar 42 mmol/mol (7,6% naar 6,0%) gaan door alleen maar anders te denken en beter met je stress om te leren gaan.

Je kunt dus door je gedachten/stress onder controle te krijgen je HbA1c met meer dan 20% verbeteren. 

Dat is een verbeteringen die veel mensen met moeite kunnen krijgen als ze medicijnen slikken. Dat soort dalingen zie je bijna alleen als je insuline spuit. Zo krachtig kan het zijn als je 'anders' leert denken.


Je kunt jezelf gezond denken

Zoals je hebt gelezen heeft hetgeen wat tussen je oren gebeurt behoorlijk veel invloed op hetgeen wat in je lichaam gebeurd.

Maar gelukkig heb je ook in mijn laatste stukje gelezen dat jij je bloedsuiker flink kunt verbeteren door anders om te gaan met je gedachten, gevoelens en stress.

In het HbA1c onderzoek van hierboven kregen mensen een stress managementcursus om actief hun stress te verlagen. Deze mensen leerden letterlijk om met de kracht van hun brein hun bloedsuiker positief te beïnvloeden.

En dit is niet het enige onderzoek wat dit effect laat zien.

Verschillende onderzoeken laten namelijk zien dat jij jezelf gezond kunt denken... mits je de juiste handvatten aangereikt krijgt. En helaas hebben wij deze handvatten nooit gekregen.

Stel je voor hoeveel gezonder jij kunt zijn als je met je manier van denken direct invloed kunt hebben op je bloedsuiker.

En dat bereiken is veel makkelijker dan je denkt. Hoe? Met onze nieuwe Denk Jezelf Gezond cursus! 

Klik hier voor meer informatie.

Groetjes,
Ben

P.s: heb jij ook last van stress? Merk je ook dat het invloed heeft op je bloedsuiker? Laat hieronder een reactie achter.

About the Author

Ben Kuiper is een farmaceut, oprichter van Ziektevrijleven.nl (bekend van RTL 4, Nu.nl, HP de Tijd en meer), best-selling auteur, bedenker van de Diabetes Omkeren Methode cursus en een ervaringsdeskundige op het gebied van diabetes type 2.

  • trudy kruithof schreef:

    Ben, ik heb het hele artikel gelezen gister. Het lijkt me een geweldige cursus. Zelf ervaar ik denk ik weinig stress. Ik word wel super benieuwd naar je cursus. Die is nl wel erg uitnodigend.
    Succes, en gefeliciteerd met je erkenning!

  • Chris Verhaegen schreef:

    Een groot aantal van deze dingen wist ik al, maar dan als eerder afzonderlijke “weetjes”. Dank om al die informatie gestructureerd en logisch samen te brengen. Ik kwam er daardoor achter dat ik van nature mezelf “gezond denk”, terwijl mijn man pas vrij onlangs ontdekte hoeveel stress hij vroeger had, en dat zijn reactie daarop allicht veel bijdroeg tot het ontwikkelen van diabetes en hoge bloeddruk. Sinds wij op pensioen zijn, al jaren Tai Chi doen en verhuisden naar een landelijke groene gemeente met vriendelijke buren, is de meeste stress weggevallen. Onze gezondheid vaart er wel bij.

  • Johanna Abelsma schreef:

    Beste Ben,
    Bij mij heb ik ook gemerkt dat de suikerwaarden omhoog gaan bij stress,.zelfs bij vrolijke stress als b.v. voor een verjaardagsfeestje. Om er nu een artikel over te lezen is heel goed. Bedankt voor jullie inzet en onderzoek.
    Johanna Abelsma

    • Ben Kuiper schreef:

      Stress is stress, het maakt niet uit of het positief of negatief is. In beide gevallen komen dezelfde hormonen vrij en heeft dit hetzelfde effect op je lichaam. De truc is dus om te leren hoe je hier mee om moet gaan 🙂

  • Johan Voet schreef:

    Zeer interessant artikel. Ik kreeg door de stress bij het uitvoeren van mijn job last van hoge bloeddruk. Pas na mijn pensioen kwam ik in de pre-diabetes 2 – zone terecht.
    Door het volgen va de cursus DOM kwam mijn gezondheid terug in de goede lijn.
    Dank Ben, doe zo verder!

  • Mien van Neerven schreef:

    Waardevol artikel. Omdat ik bijna zeker weet dat dit bij mij de reden is van mijn diabetes.

  • Mieke Kruiger schreef:

    Ontdekkend en waardevol

  • Carla Boschman schreef:

    Ik was blij met het artikel over stress en geloof zeker dat het van invloed is, net als de invloed van stress op de bloeddruk. Nu mijn vermoeden is bevestigd probeer is meer met meditatie te doen en te letten op stress.

  • birchr schreef:

    Is juist, weet ik al langer. Heb veel stress, maar probeer positief te blijven

  • Carine Bosmans schreef:

    Mijn suiker gaat tot 288 als ik brik voel me heel slecht , ben moe als ik wil iets doen het gaat gewoon niet en ben ook aan de draaierige kant. Zo wil ik niet meer verder bij mijn leven. Er moet een oplossing komen . Misschien hebben jullie goeie tips dat ik terug kan gaan wandelen
    En gaan zwemmen .

    • Marloes Schuurman schreef:

      Dat is verschrikkelijk om te lezen. Mijn advies is altijd om eerst je eet- en drinkpatroon aan te pakken. Daarna heeft het pas zin om andere dingen aan te pakken. Je mag ons gerust even een mailtje sturen met hetgeen wat je eet en drinkt en dan kunnen we vanaf daar even kijken wat er goed gaat en wat er beter kan.

  • Jeannine Guldentops schreef:

    Ik denk ook dat stress een invloed heeft op de bloedsuikerspiegel. Ik tracht 3 tot 4 maal per week een uurtje vrij te maken om enkele basis yoga oefeningen te doen. Dat geeft veel ontspanning. Als dat er niet van komt zie ik dat de ochtendwaarden hoger zijn. Of dit toeval is of niet? Ik denk dat er een verband is.

    • Marloes Schuurman schreef:

      Dat is zeker geen toeval :). Bewegen helpt je om minder stress te ervaren. En dat heeft weer een positief effect op de bloedsuiker.

  • Conny van der Haven schreef:

    In een half jaar tijd 3 mensen verloren waar ik erg van hield. Was echt heel goed begonnen aan de cursus, maar helaas vanaf week 6 echt niet meer aan gedaan. Moet echt weer moed verzamelen om opnieuw te gaan beginnen, maar tot nu toe nog veelstemmig veel verdriet.

    • Marloes Schuurman schreef:

      Dat is spijtig om te horen. Gecondoleerd! Mochten wij ergens mee kunnen helpen, dan horen we het graag. Je mag ons ook gerust even een mailtje sturen.

  • Joan schreef:

    Ook ik ken stress,over mijn werk privé, en dan lig ik te piekeren en mijn suiker was omhoog zwldf de arts vroeg hoe dat kwam . Er werd overwogen om insuline gaan spuiten.
    Maar ik wilde niet ,toen kreeg ik 2 tabletten glicazide per dag van 60 mg (1 van 30 mg was niet genoeg,die werd gestopt)en 3x tabletten metformine 500mg verdeeld over de dag .Controle over 6 weken ,en dat is as
    woensdag blds prikken .

  • Albert Paulusma schreef:

    Beste Ben,
    heb er een ander probleem bij,
    Heb diabetis type 2 en een schildklier probleem, ben aardig op gewicht en wil graag afvallen en mijn lichaam onder controle hebben.
    kan ik met deze cursus diabetus en de schildklier onder controle krijgen ?
    m.v.gr. albert paulusma

    • Marloes Schuurman schreef:

      Goede vraag! Je kunt met de cursus zeker de diabetes onder controle krijgen indien bijvoorbeeld stress een probleem bij je is. Over de schildklier problemen durf ik geen harde uitspraken te doen. Maar lekkerder in je vel zitten zal het ongetwijfeld beter maken.

  • Piet Visscher schreef:

    Ja, ook mij heeft dit artikel enorm gepakt, omdat ik op dit moment in een erge stress-situatie zit.

  • Constance kok schreef:

    Ik ging fout met mijn suiker,Bloedwaarden alles liep op een hoop.
    Door mij te verdiepen in mijn voeding via DOM en een coach kwam ik er achter dat ik op mijn tenen liep zonder daar echt bewust van te zijn.
    Gelukkig kon ik de keuze maken om minder te gaan werken en met mijn Dommertjes groep sta ik nu 6 maanden verder totaal omgedraaid.
    Gezonder ,gezelliger ,gelukkiger.
    Bedankt 🙏😘

  • ronald kool schreef:

    ik heb hem gelezen en heb de omkeer metode gedaan alles zonder stres bloetwaarde schommelde eerst tussenn de 10 enn 23 en is nu tussen de 4.2 en 6.3 gewicht van 124 naar 110 maar nu proberen onder de 100 te komen zonder stres

  • josse schreef:

    Beste Ben en Marloes,
    Ik slaap goed, ben geen somber mens en dankzij jullie cursus (die ik nog niet perfect on der knie heb) is mijn bloedsuiker 3 punten gedaald, van 10 naar 7. Ook 5 kilo aan gewicht kwijtgeraakt en de bloeddruk is sterk verbeterd. Stress begon ik vorig jaar te voelen door de angstige tegenstrijdige berichten over het virus. Je wist niet waar het gevaar vandaan kon komen. Het is minder geworden door de vaccinatie en het gewone leven is beetje bij beetje teruggekomen. Dat jullie cursus werkt, heeft ook veel stress weggenomen. Pluim voor jullie.

  • K.B. Tan schreef:

    Dag Ben,

    Zeer interessant. In één ruk uitgelezen. Wist van verband met stress, maar dat het zo desastreus is voor je gezondheid; was me niet bekend. Ben met DOM begonnen om mijn hormoonhuishouding weer normaal te krijgen. Loop daarnaast veel. 2 – 3 uur per dag om stress uit lichaam te lopen en hoofd leeg te maken. Lukt aardig, maar téveel problemen op emotie vlak. Corona spaningen, naast scheidingspaningen, naast financiële problemen tgv lichamelijke problemen – uitval nieren, lever, pancreatitis; eigenlijk organen buikholte, naast Schuldhulpverlening accoord, welke maar niet afkomt. Mijn stresslevel is al jaren – tenminste 3 – maar eerder meer dan 10 jaren op niveau 10+++. Hiermee ben ik doende. Ik weet dat het me zeer goed zal doen als ik weer geld had voor de sportschool, maar moet me nu behelpen met dagelijkse thuisoefeningen. Dat is niet erg, want ben door gewichtsverlies (DOM) aardig pezig geworden – lees stijf – en ben lichaam weet soepel aan het maken en bijvoeren met eiwitten om een gezonde balans te krijgen. Het is dus niet vandaag of morgen, maar over een jaar moet situatie toch aanmerkelijk beter zijn. Merk ik geen progressie meer; dan trek ik aan de bel.
    Groeten Bing Tan

    • Marloes Schuurman schreef:

      Bedankt voor je openhartige antwoord. Spijtig om te lezen dat je in zo’n situatie zit. Als we ergens mee kunnen helpen, dan horen we het graag 🙂

  • Sjanetvangeel schreef:

    Heb veel stres om dat mijn man in 2019 is verleden mis hem heel veel en er is ook nog een famylie kwestie

  • George Houthuyzen schreef:

    Dat je waarde,s hoger worden ,dan kan niet anders. Als je al boos wordt dan stijgt je bloeddruk,dus ook je glucose waarde. Goed artikel en advies om geen stress te krijgen.

  • Corrie Jacobs schreef:

    Het is inderdaad zo dat de bloedsuikerwaardes stijgen bij stress. Ik heb angst voor naalden en één keer per jaar moet ik bloed laten prikken. Ten eerste stel ik het prikken zo lang mogelijk voor me uit en de nacht ervoor slaap ik slecht. Mijn bloeddruk is dan hoog, mijn suiker en ook mijn cholesterol. Nu weer een coronaspuit dus weer stress. Wie helpt mij hiervan af.

  • Rosa Maenhout schreef:

    stress heeft inderdaad veel te maken met verhoogde bloedsuiker.Wanneer je het druk hebt of bij het overlijden van een dierbare.Je bent dan geneigd om alles wat in je handen komt op te eten,wat slecht is voor je bloedsuiker.Je bloedsuiker gaat stijgen,vooral ’s morgens.Ook wanneer je je gefrusteerd voelt stijgt de bloedsuiker waarde.

  • Marijke Hoogeboom schreef:

    Ik heb je artikel gelezen ,het stres verhaal is me bekent. Ik heb je cursus gevolgd en ben blij met het resultaat. Ik heb 2 weken geleden een pacemaker gekregen ,hij werkt goed en ik ben bezig mijn leven weer terug te krijgen. dat is op dit moment belangrijker voor mij. Ik heb geen belang bij allerlei chat verhalen. Wel bij nieuwe wetenschappelijke
    inzichten. met vriendelijke groet Marijke Hoogeboom

    • Marloes Schuurman schreef:

      Fijn om te lezen dat het goed met je gaat :). Alles wat je van ons kunt verwachten is wetenschappelijk bewezen.

  • Joke vd Bersselaar schreef:

    Hallo Ben en Marloes
    Ik lees al jullie artikelen, maar reageer niet altijd. Heb wel veel steun aan wat jullie publiceren.
    Gelukkig heb ik zelf weinig of geen stress, maar iedereen die het wel heeft wens ik veel sterkte en ontstressing toe.

  • Edith Provost schreef:

    Hallo Ben,
    5 jaar geleden een totale burn out gehad door langdurig en hevig pesten op het werk waar niet ingegrepen werd. Een trauma opgelopen. Een jaar therapie… en verhoogde bloedsuiker terwijl ik daar nooit last had van gehad. Een aantal maanden geleden begonnen met je methode en ik pas die elke dag strikt toe: gezond eten, bewegen, enz… Suiker was terug volledig normaal. En dan is in februari mijn vader plots overleden… moeder gehandicapt, kan en weet niets van eender wat, en beginnende dementie. Ik zit nu al 2 maanden op 4000 km van huis bij haar, moet alles regelen en zit bovendien met de stress hoe het met haar verder moet want ze werkt nog tegen ook. Ik slaap slecht, heb nachtmerries, ben oververmoeid, heb verdriet en ga zo maar door. Een cocktail van negatieve emoties waar ik geen raad mee weet. Suiker weer drastisch omhoog alhoewel ik even strikt alle regels van de cursus volg. Je emotionele toestand is wel degelijk een invloedrijke factor, dat is wel duidelijk nu.

    • Ben Kuiper schreef:

      Wat verschrikkelijk om te horen! Snap heel goed dat je hier niet goed van wordt. De enige manier om je bloedsuiker lager te krijgen is de ‘oorzaak’ van de stress aanpakken. Dan is in jouw situatie natuurlijk best heftig maar niet onmogelijk. Je kunt het!

  • Agnes Cameron schreef:

    Hallo Ben
    Klopt inderdaad wat je schrijft over stress want ik ervaar het bijna iedere dag en daarom kan en wil ik niet alles delen met de naasten want als ik dan ‘savonds in bed lig en erover nadenk, lig ik de gehele nacht wakker. Moet ik ‘smorgens mijn bloedsuiker prikken dan is het zelfs al hoger dan normaal. Daar komt bij dat ik ‘smorgens nooit een afspraak kan maken omdat ik toch veel te laat kom en daarbij denk dat ik toch vooral moet zorgen om echt optijd te komen.
    Ik weet dat ik een enorme stresskip ben zelfs drie keer in een gesloten inrichting heb gezeten en dit echt nooit meer terug wil

  • Wilgret schreef:

    Volgende week moet ik een been bypass operatie ondergaan.
    Ik heb diabetes 2, ben normaal gesproken goed ingesteld (gemiddeld 6.5-7 mmol), sinds dat ik weet dat ik geopereerd ga worden,
    gaan mijn bloedsuikers omhoog!! Zit nu gemiddeld op 10 of hoger.
    Zou dit kunnen komen door de evt. stress? Iemand ervaring hiermee? Moet ook insuline bijspuiten om het nog een beetje in toom te houden.

    • Ben Kuiper schreef:

      Dit kan zeker komen door stress. Op zich is dit een hele normale reactie van het lichaam (helaas). Gewoon goed blijven meten en eventueel bijspuiten als het nodig is. De operatie zelf zal overigens ook voor stress in je lichaam zorgen dus de kans is groot dat je ook na de operatie een hoge bloedsuiker hebt.

  • Anita Mulder schreef:

    Klopt slecht slapen is ‘s morgens verhoogde bloedsuiker meting

  • Peter schreef:

    Iedereen heeft jammer genoeg stress en dat het invloed heeft is een ding wat zeker is.
    Vond het een goed artikel er leerzaam om te lezen.

  • Odilia Staal schreef:

    Beste Ben
    Heb alle vertrouwen in de.aanpak van je nieuwe 6 weekse cursus
    Ben geinteresseerd en ben tot 1 december nog in Nederland
    Dat zou dus nog moeten lukken
    Voel me niet gestressed of getraumatiseerd
    Ik geloof zeker in 15 min.per dag oefenen.
    Soort mindtraining
    Maar zou je enigszins een idee kunnen geven hoe ik me die training moet voorstellen.?.?
    Zodat ik een idee krijg of het ook echt iets voor me is?

    • Marloes Schuurman schreef:

      Goede vraag. 

      De Denk Jezelf Gezond cursus is een 6 weken durende cursus waarbij wij je om je fysieke gezondheid te verbeteren door middel van de kracht van je denkpatronen.

      In de 6 weken van de cursus worden er verschillende onderwerpen behandeld waarmee wij ervoor zorgen dat jij geen negatieve gedachten meer hebt, afscheid neemt van negatieve gevoelens, beter leert omgaan met de tegenslagen van het leven en ook een stressvrij bestaan krijgt.

      Daarnaast gaan we ook in op het onderwerp van depressies (wat dit zijn en hoe ze te vermijden/op te lossen) en hoe jij je geluk kunt verhogen. 

      Dat allemaal om je een gezonde geest te geven om daarmee ook een gezond lichaam te krijgen. De twee zijn namelijk met elkaar in verbinding. Iets wat weinig mensen weten en nog minder mensen iets mee doen.

      Je kunt de cursus in één keer betalen of in termijnen. Voor de rest zijn er geen bijkomende kosten.

      En daarvoor krijg levenslang toegang tot de cursus EN onze hulp. 

      Daarnaast kun je ook steun krijgen en vragen stellen in onze cursus omgeving en in de speciale Facebook groep van de Denk Jezelf Gezond cursus.

      Dus je zult nooit in de steek worden gelaten.

  • Freek Bos schreef:

    Ik heb in 2013 een baan gekregen waar ik extreme stress, werkdruk heb ervaren en in een negatieve spiraal ben beland. Ik ben van 113kg naar 178kg gegaan in 3 jaar.
    Door jouw artikelen, jullie boeken en dit soort mails begin ik erin te geloven dat ik in een paar jaar onder de 100kg kan en moet zitten.
    DANK

  • Spraners lutgard schreef:

    Een goed artikel Ik voel al gans mijn niet goed in mijn vel veel gepest geweest als kind en als tiener traumas meegemaakt daardoor een eetstoornis ontwikkel en door die corona voel ik mij eenzaam

  • Wil Kemerink schreef:

    Ik vermoede al zoiets daar diabetes in de famlie niet voorkomt en ik zelf al jarenlang een geestelijk probleen had.

  • J.van belzen schreef:

    Hallo Ben en Marloes,

    Is alweer een tijdje geleden dat ik de cursus gevolgd heb. Maar ben jullie mails en nieuwsbrieven wel altijd blijven volgen. Deze laatste mail is uit mijn hart gegrepen.
    Toen ik de cursus volgde, wilde ik teveel resultaten zien, ik was daar gestrest over.
    Resultaat mijn bloedsuikerspiegel ging niet naar beneden. Heb toch proberen vol te houden, en moet zeggen dat ik nu veel minder stress ervaar, en de stress was de reden dat het toen niet goed lukte. Ben wat minder met het dieet bezig, maar volg wel jullie wijze lessen. Mijn HbA1c is gezakt van 69 (19/2/2020) naar 43 (3/9/2020) en ben aan het minderen met medicijnen. Ook mijn bloeddruk is nu 152/83. Alleen slapen is nog een probleem. Verder gaat het heel goed en ben niet meer zo met mijn gezondheid bezig.
    Bedankt voor jullie mail en zie uit naar het vervolg. Groetjes J.van Belzen (Ko)

    • Marloes Schuurman schreef:

      Hele mooie resultaten hoor! Bizar hoeveel stress je gezondheid kan beinvloeden. Daarom hebben we ook een nieuwe cursus gemaakt om ervoor te zorgen dat mensen beter in hun vel gaan zitten 🙂

  • Jurjen Tichelaar schreef:

    Goed om te lezen hoeveel invloed stress heeft. Nu is het voor mij veel helderder waar mijn probleem met bloedsuiker vandaan komt. Dat was nl. niet waarschijnlijk, gezien mijn eetpatroon al 45 jaar. Dat had ik al redelijk goed, vanuit mijn belangstelling voor eten en na het lezen van Voedsel in Nederland van dr. Lucas Rijnders. Mijn leven begon al met vele ziekenhuisbezoeken, en mijn heldervoelendheid deed ook een duit in het zakje in de naoorlogse jaren. Na diverse scholen, het leger en de universiteit, volgden nogal wat jaren van werkloosheid. En veel later gebeurde het, dat ik vlak voor mijn pensioen ontslag kreeg in een stressvolle baan, ontslag dat al jaren dreigend boven mijn hoofd hing. Tenslotte had ik een aantal bizarre ongelukken, een aantal nogal dramatische korte relaties en eind vorig jaar gebeurde het, dat drie goede vrienden kort na elkaar overleden. Dit jaar was er de crisis met het virus en het feit dat ik met mijn muziek niet op pad kan. Als ik alles op een rijtje zet, begrijp ik dat stress veelal een deel van mijn leven is geweest en dat ik eigenlijk nog verbaasd ben dat ik nu, op mijn zeventigste nog zo fit en opgewekt ben. Medicijnen wil ik niet gebruiken, ziektevrijleven heeft mij geen gewichtsafname of verlaging van suikerspiegel opgeleverd, maar ik pas er voor me nu ongerust te gaan maken over hoe lang en op welke wijze ik nu oud ga worden. Overigens heb ik de symptomen die bij hoge suiker altijd worden genoemd, nooit gehad en heb ik ook verder nooit klachten gehad.

  • jack schreef:

    dank je Ben zeer verhelderend
    in afwachting van jouw update .
    een zeer tevreden Dom aanhanger.

  • Tineke de Groot schreef:

    Hallo Ben,

    Ja, daar ben ik ook al lang van overtuigd. Maar weinig mensen accepteren dan anderen stress hebben van dingen waar ze zelf geen stress van hebben.
    Ik heb geen diabetes en hoop dat zo te kunnen houden door vaak te lopen en altijd onbewerkte voedingsmiddelen te eten.
    Bij de zuurkool doe ik tegenwoordig een mix van zoete aardappelen en jouw knolselderij puree. Lekker met wat spekjes en een runderrookworst erin.(Voor 3 keer hoor, 2x gaat in de vriezer) Ik blijf nu keurig op gewicht (58kg), maar viel in het begin te veel af. Ik vul mijn gerechten ’s avonds aan met met 40gr (rauwe) spelt pasta of rijst als het nodig is.
    Mijn vermoeidheid is inderdaad grotendeels van Emotie en daarom ben ik erg benieuwd wat je hierover gaat melden.
    Alvast bedankt.
    Met vriendelijke groet,
    Tineke de Groot.

  • Raymond Couteaux schreef:

    Top! Goed bezig, ik blijf jullie aandachtig volgen en vind jullie alle twee helden!

  • Janros schreef:

    Stres heb ik niet maar ik mankeer van alles

  • sarie hamelink schreef:

    Hallo Ben,met mij gaat het prima.Ik ben nu 28 dagen zonder insuline, en voel me iedere dag jonger en helderder. smorgens havermout en 75 mgr plavix smiddag een heerlijke lunch en vitamine D 50+ en s avonds 300 gr groente met vlees of vis. voor het naar bed gaan 7 blds Ik heb last van een droge mond ,is dat normaal? ben 3 kg vermagerd, was niet nodig ook iedere dag 1 omega 3 vertel tegen iedereen,van mijn resultaat dat kunnen ze bijna niet geloven. of zeggen ik spuit wel hoor.Makkelijk. mijn HbA1c was 7 .
    Depressiev ken ik niet , vindt mijn leven heerlijk,met mijn zoon en 2 klein kinderen.
    Een keer heb ik een VALKUIL gehad,het begon al in de supermarkt. 3 puur 75 % chocolade .Bij de koffie gelijk 1 stukje 2 sm smiddags weer en s,avonds mocht ik er al 2
    Resultaat 12.3 bls voor ik ging slapen.
    Ik heb heel je verslag gelezen klopt allemaal.
    Heel veel Groetjes
    Van Sarie

    • Ben Kuiper schreef:

      Bedankt voor je reactie. Droge mond kan eigenlijk door heel veel dingen komen. Het beste kun je ons even een mailtje sturen om je hierbij te helpen.

      • Carla schreef:

        Ik heb ook heel lang een droge mond gehad vooral in de nacht. Het bleek dat ik net te veel zout gebruikte, maar dat is nu veel beter.groetjes. Carla

  • Loose Jacques schreef:

    als behorende tot het nerveuze type is alle info omtrent stress zeer welkom.

  • Anske Van der Hoek schreef:

    Hoi Ben,
    Interessant artikel,ik behoor waarschijnlijk bij het percentage van 3%
    wat nog niet medicijn vrij is, ofschoon ik mij wel voor 99% aan de curses houd. Mijn HbA1c is gedaald naar 47,maar ik spuit nog 5 eenheden insuline en gebruik nog steeds metformine ,4 tabletten per dag,en schommel nog steeds tussen de 5.6 en 7.2. Bij mijn weten heb ik geen stress ,ik ben 76 jaar en leef een half jaar in Nederland en een half jaar in het buitenland. Ik kijk uit naar het vervolg en als het mij kan helpen om mijn bloedsuiker te verlagen , zal ik het zeker niet laten

    • Ben Kuiper schreef:

      Bedankt voor je bericht. Heb jij je weleens laten testen op je c-peptide en/of LADA? Dat kan je wellicht een verklaring geven waarom je bij dat kleine percentage mensen zit. Er kan bij jou ‘meer’ spelen dan alleen voeding.

  • Raphaël Van Belle schreef:

    hallo Ben,
    stress speelt inderdaad een grote rol als je diabetes type 2 hebt, dat heb ik persoonlijk ook al (regelmatig!) ondervonden, want er doen zich zeer regelmatig toestanden voor waarbij het stressgehalte stijgt!
    groetjes,
    Raf

  • gerda mijwaard schreef:

    Ongeveer mijn hele leven was traumatisch en die tijd ligt voorgoed achter me. Maar dat spanningen en te weinig slaap invloed hebben op bloedsuikers heb ik altijd beweerd en geconstateerd. Diabetes werd bij mij ook geconstateerd na een enorme psychische klap en mijn glucosewaarden waren toen naar 25 gestegen. momenteel borduur ik een kruissteek doek voor mijn kleindochter: veel telwerk, veel kleuren door elkaar. Ik ben dan zeer geconcentreerd bezig, zonder me nog over iets druk te maken. Mijn suikers zijn gedaald tot acceptabele waarden. Borduren helpt bij mij beter dan wandelen, al helpt wandelen ook.
    Ik gebruik nog wel medicijnen als metformine en tolbutamine.

  • Amélie Picard schreef:

    Heel herkenbaar en klopt!

  • Lies Van Asselt schreef:

    Ik heeft jaren een kaartje in mijn huis gestaan met de woorden: Geen verwachtingen, geen teleurstellingen. En dat helpt me nu ook. Ik blijf vriendelijk en goed. En de rest is de verantwoordelijkheid van de ander. Het speelt al een lange tijd. En daarom moet ik mijn gedachten af en toe vernieuwen als het negatieve weer terug wil komen.

  • Lies Van Asselt schreef:

    Ben schrijft, als je maar de juiste handvaten aangereikt krijgt. Ik zit al een tijd in een verdrietige situatie. Waar ik niets aan kan veranderen. Ik heb ooit een keer een boek van iemand gekregen met de titel: de problemen laten bij wie ze horen. En daar dacht ik in deze situatie ook aan. Ik kan niets. En daarom moet ik bewust het probleem bij de ander leggen en dan vooral ook bewust los laten. Dat is niet gemakkelijk. Vooral als het in het gezin speelt. Ik heb hier veel hulp van.

  • Frieda Daelemans schreef:

    Ik heb al stress van voor ik uw cursus heb gevolgd!
    Ik zit in een situatie die ik niet kan veranderen en waar volgens mij het einde nog niet, van in zicht is!
    Uw cursus heeft mij geholpen om lichamelijk beter te worden en ik ben medicatie vrij!
    Maar zoals ik al zei, de situatie veranderd niet en nu ben ik ergens bang dat het ook met mijn suiker terug de slechte kant uit gaat gaan!
    Ik weet het niet meer!

  • Marc Van den Broeck schreef:

    Stress is inderdaad de grootste oorzaak van vele ziektes. Onze weerbaarheid is ook fel verminderd, zowel fysiek als mentaal. Dat komt door onze manier van leven. Door onze consumptie maatschappij vermindert de kwaliteit van lucht, voeding, beweging, sociale contacten, balans tussen werk en ontspanning… werk aan de winkel.

  • Pascal Cocquyt schreef:

    Absoluut geweldig wat je hier zegt.gewone artsen zeggen hier niks over

  • Trudy Nap schreef:

    Beste Ben, het is een hele interessante materie die je aankaart. Wat een goed onderzoek.
    Ik weet bijna zeker dat mijn bloedwaarden zijn gerelateerd aan stress en doorgemaakte burn outs; ik ben erdoor uit mijn werk geraakt, tien jaar geleden. Daardoor, nu ik aow’er ben, een marginale financiële situatie die mij voortdurend zorgen baart.
    Dit heeft heel veel invloed op mijn lijf en op mijn functioneren. Ik ben onlangs verhuisd en ook die stress is van invloed op mijn bloedwaarden.
    De trauma’s in mijn leven moet ik achter mij laten want met je gezicht naar het verleden betekent dat je met je rug naar de toekomst staat. Ik moet het verleden loslaten. Daar werk ik nu aan. Elke dag eruit met de hond in de natuur, het schilderen weer oppakken en ervoor zorgen dat ik mijn nieuwe huis gezellig maak. Mijn bloedwaarden waren nogal verhoogd tijdens en na de verhuizing; rond de 9 en dat hoop ik weer omlaag te krijgen met DOM. Daar ga ik nu als eerste weer serieus mee aan de gang.
    Ik volg je onderzoek verder met grote belangstelling Ben, heel veel succes!
    Groetjes, Trudy

    • Ben Kuiper schreef:

      Mijn complimenten dat jij zo bewust bent van wat je voelt en dat je er meteen iets aan doen. Bewust zijn van wat je voelt is de eerste stap om stress echt uit je leven te halen.

  • Zara schreef:

    20 jaar docent geweest. Nu al 2 jaar in een burnout wat een depressie lijkt te worden. Voel mij mentaal en fysiek zeer slecht. Geen idee hoe het met mijn suikerwaarden staat. Al 16 jaar diabetes ( sinds mn zwangerschap), ik ben nu 45. Lijkt alsof ik sinds maart geen koolhydraten of suiker meer kan verdragen. Ook hoge bloeddruk met medicatie. Lijkt alsof mijn omgeving mijn overgewicht als schuldige ziet voor mijn diabetes. Alle stress de afgelopen 20 jaar negeren ze gewoon. Ik ben t zat, zit in een impasse…

    • Ben Kuiper schreef:

      Dat is spijtig om te horen. Waarom denk je dat je nu in een depressie beland? En wat doe je er nu aan om aan je burn-out/depressie te werken? Al dan niet met professionele hulp.

  • Suze schreef:

    Dag Ben, natuurlijk ben ik weleens gestrest. Niet overmatig! Wel heb ik behoorlijk wat traumatische ervaringen(builen opgelopenen in mijn leven) ondervonden. En af en toe steken ze de kop weer op. o.a. angstig. (Gemaakt en geboren in Jappenkamp. Ned Indië.) Alle ziektes gehad die er te halen vielen. 67 en 68 miskramen. 69 eerste kindje. Zwangerschaps-diabetische. Meer in ZH gelegen dan thuis geweest. Bij het tweede kindje precies het zelfde. Maar Ben, ik heb de moed niet opgegeven. Ik ben in twee jaar tijd 4,5 kilo afgevallen. Niet veel, maar toch! Hartelijke groet,Suze.

  • marlies schreef:

    ha BEN

    wat jammer dat mijn reacties (inmiddels al 2 x verzonden) jou nog niet hebben bereikt
    However: dank voor het artikel over stress etc.. ik ben een vrouw van 74 jaar/ weduwe. Heb een dochter van 43 jaar. Zij is schizofreen en heeft op dit moment veel last van angst-psychoses. O.m. door de angst voor Corona. Hoe dan ook heb ik veel last van stress o.m. ook daardoor. Twee weken geleden moest ik bij toeval mijn bloed druk laten testen. Die bleek veel te hoog 180-100 De huisarts die mij kent ,kon geen enkele directe oorzaak vinden. Ik rook niet , ben ook niette zwaar etc etc.
    “Probeer het omlaag te krijgen zei hij, anders moet je een pil slikken voor de rest van je leven.
    Oh nee HELP. Ik slik al anti-depressiva. Ben; kun je mij svp (ik wil er ook voor betalen hoor) wat adviezen cq raadgevingen sturen, wat kan ik doen of laten om de bloeddruk te laten zakken?
    alvast heel veel dank!! nacht van 21 op 22 sept.

    • Ben Kuiper schreef:

      Oei, de bloeddruk stijgt vaak door ongezond eten en stress. Als je in onze cursus zit, dan moet je volgens onze richtlijnen eten om het stukje voeding aan te pakken. Bij de stress moet jij jezelf afvragen wat hetgeen is wat je precies de stress geeft. Weet je dit toevallig?

  • Dennen C.A schreef:

    Ik heb diabetes type 2 ontwikkeld door jarenlange stress tijdens mijn huwelijk en gezinsleven. Ik merk dat als ik gestrest ben, mijn bloedsuiker stijgt. Ik ben blij met uw artikel, door het lezen word ik nog meer bevestigd over hetgeen ik dacht over het ontstaan van mijn diabetes-2. Hartelijk dank ik zal uw artikelen in het vervolg lezen en er naar werken om uw tips te volgen.

  • Ruud van Wijngaarde schreef:

    Gebrek aan beweging, te veel eten, te weinig slaap… eigenlijk al te lang bezig met omkeren? Te lang onvoldoende vrijheid om te doen en laten wat je wilt. Als ik een week zou eten waar ik zin in heb dan zou dat een klein rampje zijn.
    Ben benieuwd waar je mee komt.

  • Marjan Raijmakers schreef:

    4 jaar geleden ben ik ingestort….een fikse burnout , ik had altijd een bloeddruk van 90 / 70 , dus als die omhoog ging voelde ik me echt beroerd , mijn eigen huisarts wist er van , de andere vond het normaal dat mijn bloeddruk 120 /80-90 was en reageerde daar niet op , mijn suiker prikte ik voor die tijd wel eens omdat mijn man diabetis had maar die waardes waren altijd goed…..tot 2 jaar geleden…..mijn bloeddruk ging weer omhoog en toen ik prikte had ik een meting , nuchter , van 22.8 !! Hoppa…de andere huisarts schreef direct 2 x daags 500 mg metformine voor….en daar werd ik pas ziek van dus begonnen met 1 x 500 in de avond zodat ik me overdag niet beroerd voelde ….vol goede moed aan de gang om minder kh te eten en 15 kg afgevallen….toen DOM gevonden en daarmee gestart….nu nuchtere waardes onder de 10…maar vaak overdag en ‘s-avonds tussen 5-7…toen ik de diabetisverpleegkundige vroeg of mijn burnout de diabetis had getriggerd zei ze dat dat niks met elkaar te maken had , toen ik haar vroeg naar het dageraad fenomeen werd ze zelfs nijdig en zei letterlijk “dat ik me niks in mijn hoofd moest halen “ , en dat alleen door medicatie de suiker in bedwang kon worden gehouden…..ik laat haar maar en ga binnenkort eisen dat ik weer bij mijn eigen huisarts terecht kan , die is gelukkig niet zo star….

    • Ben Kuiper schreef:

      Bizar dat zorgverleners zich er niet van op de hoogte zijn dat stress (en vooral een burn-out) diabetes type 2 kan uitlokken. Fijn om te horen dat het nu een stuk beter met je gaat!

  • TH Heijerman schreef:

    Heb de cursus afgerond, maar ben er dagelijks mee bezig, met voeding en leefstijl. Momenteel heb ik een ernstig ziek iemand voor zo’n 6 weken in huis die een chemokuur ondergaat. Ik merk dat ik snel een droge mond krijg, wat betekent dat ik nu na 4 weken m’n stress niet meer zo in de hand heb. Toch werk ik dagelijks aan een positieve instelling, maar dat m’n bloedsuiker gevoeliger wordt is mij duidelijk. Hopelijk komen er snel wat bruikbare tips die ik nog niet ken. Het gaat niet slecht met me, maar merk het wel en neem wat vaker chocola bv. Blijf graag op de hoogte en is een goede vorm van bewustwording en dat is vaak de eerste stap; dus alvast bedankt Ben. :). groet Thea

  • Wim Simons schreef:

    Hallo Ben. Een zeer interessant artikel. Gelukkig heb ik een goede nachtrust volgens mijn smartwatch en volgens mijzelf ook. In mijn werkzame leven als bevelvoerder van een brandweer eenheid heb ik geleerd met bepaalde stress om te gaan. Nu ik 72 jaar ben denk ik dat ik alleen nog stress zal ervaren als er iets met mijn geliefden zou gebeuren.
    Derhalve denk ik dat in mijn geval stress geen oorzaak risicofactor is voor mijn diabetes is.
    Groetjes Wim Simons.

  • Judith van den Boogaard schreef:

    Als ik het zo lees hoor ik tot de 3% waarbij jullie programma minder goed werkt. En al weet ik hoe dat komt, de goede stap zetten is razend moeilijk.
    Ik heb weinig kwalen en ook geen diabetes 2, maar wel chronische vermoeidheid door een chronische burn-out. Ik ben nu 3 jaar thuis, na gestopt te zijn met werken op mijn 60ste en de gevolgen van de stress blijven. Heel herkenbaar zijn de vicieuze van niet genoeg bewegen omdat je moe bent en in mijn geval ook te weinig energie, naast dat koken niet mijn hobby is, om ’s avonds nog lang genoeg in de keuken te staan.
    Vanaf begin dit jaar wel 5 kg afgevallen, maar ik blijf nu op hetzelfde gewicht.
    De verbeteringen gaan met ienie-mienie stapjes.
    Jullie programma en inzichten vind ik helemaal top en zijn de enige juiste weg naar een goede gezondheid. Voor mezelf heb ik echter nog niet de sleutel hoe ik uit die vicieuze cirkel kom….
    Ik ben er erg blij mee dat jullie ook aan de mentale moeilijkheden om een gezonde leefstijl te bereiken aandacht besteden!
    Veel succes!

    • Ben Kuiper schreef:

      Dat jij je bewust bent van je vicieuze cirkel is al heel wat! Dat hebben de meeste mensen niet eens door. Wat heb je zelf geprobeerd om die cirkel te doorbreken?

      • Judith van den Boogaard schreef:

        Hallo Ben!
        Wat ik doe om uit dit patroon te komen?
        Ik denk vooral de kleine stapjes waarderen. Ik ben baas over mijn eigen agenda en kan goed nee zeggen. Wat veel moeilijker is, is om meer te bewegen en beter te eten. Een stuk wilskracht en zelfdiscipline dacht ik vroeger, maar jij bent er duidelijk in dat dat verklaarbaar is. Maar als ik wel actiever ben, op welk vlak dan ook, dan voel ik me daarna erg moe. Aan een kant luisteren naar je lichaam en aan de andere je lichaam en geest blijven uitdagen…..
        Ik ben trouwens heel dankbaar dat ik geen diabetes, hoge bloeddruk of andere zaken heb opgelopen door de langdurige stress. Uiteraard wel mijn deel eraan overgehouden: vermoeidheid en gewrichtspijn en een sociaal leven op een laag pitje.

    • Sue Dulfer schreef:

      Hallo Judith. Dankjewel voor jouw reactie.. Die heeft mij doen beseffen dat ik terug ben waar ik in 2005 was: burn-out. Ik ben daaruit omhoog geklommen toen ik besefte dat het was begonnen toen door omstandigheden alle leuke dingen uit mijn leven verdwenen. Ik deed niets meer, kon niet meer werken, bewoog nauwelijks, sliep beroerd, vond niets leuk… Op dat punt ben ik nu ook. Deels door een al lang lopende ingewikkelde familiesituatie waarin ik me mee laat slepen, deels door corona…. Ik geef jou mee wat ik toen geleerd heb en me nu weer realiseer en mee aan de slag ga: het is belangrijk om die leuke dingen terug te halen in je leven… maakt niet uit wat het is, van lezen tot wandelen of puzzelen tot schilderen, borduren, knutselen, klussen … Maar pak die leuke dingen terug! Dat geeft positieve energie, en dat vermindert stress!! Heel veel sterkte ermee!

      • Judith van den Boogaard schreef:

        Dank je Sue! Ik hoop dat je snel uit het gevoel van burn-out bent.
        Zelf heb ik nu een rustig tempo in m’n leven en geniet zeker, vooral van de kleine dingen. Als dat niet zo overkomt is dat omdat ik soms met m’n vuisten tegen die vicieuze cirkel sta te bonken…
        Wat mij helpt is het bepalen van mijn eigen agenda en dan met name voor en na een activiteit tijd voor mezelf nemen. Het is een luxe positie dat dat kan nu ik niet meer werk. De druk van wat anderen van me verwachten leg ik naast me neer en ik durf nee te zeggen.
        Veel sterkte!

  • Freija schreef:

    Geldt dit ook voor type 1,5; Lada?

    • Ben Kuiper schreef:

      Wat is je vraag precies :)? Of stress ook invloed heeft bij iemand met LADA? Ik ben bang dat het ook daar invloed op heeft. Het zal de LADA zelf niet veroorzaken maar wel erger maken.

  • Epie de Groot schreef:

    Dit geheel is een bevestiging van wat ik heb meegemaakt, met als gevolg diabetes type 2.
    Emotionele stress, jarenlang, een jarenlange hoge werkdruk, geen nee kunnen zeggen en een burnout tot gevolg. Een vicieuze cirkel! Daarna depressief en lusteloos.
    Dankzij D.O.M. klim ik er bovenuit en voel me steeds zelfverzekerder en fitter. Ik ben nu zonder medicijnen op hooikoortstabletten na. En dit alles binnen een halfjaar.
    Door dit artikel blijkt het belang van geestelijk gezond zijn.

  • Astrid Siero schreef:

    Wat goed om dit te horen.geeft een mens toch een hulp bij dit gebeuren en je hele opbouw van je dieet ect.

  • MARJON HANSE schreef:

    Ik zit binnen nu en 1 a 2 maanden bij P.M.A. die leert hetzelfde, maar dan in termen van het onderbewuste in te schakeken, ter genezing! Een mooi en goed geschreven stuk. Met plezier en interesse gelezen!

  • Lies Van Asselt schreef:

    Eerst even vertellen dat ik door de cursus en boeken al een jaar van de Metformine (2) af ben. Zo blij mee.

    Ik denk dat ik een gezegend mens ben. Ik heb in mijn kindertijd en jeugd door omstandigheden veel angst gehad. Maar ik heb al jong geleerd te vergeven. Dat brengt zoveel rust. Ik ben 70 en heb 10 jaar geleden mijn geliefde verloren. Maar de geweldige tijd die we samen hebben gehad (38 jaar) en vijf prachtige kinderen, hebben mooie herinneringen gemaakt.

    In de jaren 80 ging de rente van 7 naar 13% en moesten we ons huis verkopen (de halve straat) en we hadden net ons vierde kindje. Maar gelukkig kregen we een huurhuis en konden we onze schuld in vijf jaar aflossen. En weer een nieuwe start maken. En dan wordt je vindingrijk om rond te komen.

    Ik ben me niet van stress bewust. Er zal misschien wel iets zijn. Omdat ik afhankelijk ben van anderen wat auto betreft of een gat boren in het plafond, ervaar ik wel wat ongeduld. Dat is ook een beetje stress. Er zijn natuurlijk door de jaren heen stressvolle momenten geweest. Ach, met kinderen gebeurt er altijd wel iets. En soms heeft dat ook wel veel spanning gegeven. Misschien heb ik hierdoor diabetes type 2 gekregen. Maar ik noem het meer spannend. Mijn huis verkopen en of ik het nieuwe appartement krijg. Dat is trouwens allemaal gelukt. Vandaar het afhankelijk zijn. Na een jaar is bijna alles nu klaar.

    Ik heb een bloeddruk van een jong meisje. Ben al jaren geleden gestopt met medicijnen voor te laag cholesterol. Want dat gaf veel vermoeidheid en spierpijn. Ik heb vanaf mijn veertiende fibromyalgie. Maar daar heb ik ook mijn weggetje in gevonden met niet stressen en vit. D3. Vit. C en teunisbloemoliecaps. En mijn grenzen weten.

    Vijf kinderen en aanhang en 11 kleinkinderen. Genoeg te doen. Maar ik laat veel dingen gewoon gebeuren en leef per dag. Elke dag heeft genoeg aan zijn eigen zorgen.

    Ik heb een Bellicon trampoline thuis. Doe Nordick walking. Aereal yoga. En de kleinkinderen houden me ook in beweging. Dat is denk ik erg belangrijk. Ik heb er vaak geen zin in. En moet mezelf vaak aanpakken. Blij met alles wat van Ben en Marloes komt.

  • Carla schreef:

    Stress verhoogd volgens mij mijn bloedsuiker maar heeft mij ook problemen opgeleverd voor mijn schildklier
    Kreeg ook de ziekte van Graves
    Waarschijnlijk heeft het ook ook op meer dingen een negatieve invloed

  • Anja de With schreef:

    Is dit artikel ook in een wetenschappelijk tijdschrift verschenen? Dan zou ik dat voor mijn scriptie kunnen gebruiken.

  • Tony hendrikx schreef:

    Beste Ben en Marloes.
    Ik heb jullie artikel met veel interesse gelezen. Omdat ik voor zover ikzelf denk weinig stress heb. Maar al 15 jaar diabeet ben, ik ben een Bourgondiër en hield van lekker eten en drinken. Had daardoor veel overgewicht waar ik me niet ongelukkig door voelde, en mijn overgewicht accepteerde. Maar omdat ik steeds meer medicatie moest slinken en zelfs insuline moest gaan spuiten en darm problemen kreeg. Kwam ik in aanmerking met jullie DOM programma dit stond me erg aan. Na 6 weken is mijn bloedsuikerspiegel gehalveerd en ben ik in overleg met de diabeet verpleegkundige gehalveerd met de medicijnen. Ik voel me erg fit en ga vol goede moed verder met jullie program.
    Hopelijk gaan ik de komende weken ook nog gewicht verliezen.
    Vriendelijke groet TinyHendrikx.

  • Smets Marleen schreef:

    Hallo Ben,

    Inderdaad, stress, angst, pijn of verdriet doet men bloedsuikerspiegel stijgen en soms gaat dat stijl omhoog! Het blijft zelfs dagen na het voorval nog aanwezig.
    Dank je wel dat je dit aankaart, want men huisarts zegt enkel dat ik me dan rustig moet houden, maar dat weten we allemaal zelf wel.
    Groetjes,

    Marleen.

  • rita schreef:

    stress heeft mijn hele leven al een grote rol gespeeld en ik zou eerlijk gezegd niet weten hoe ik hiervan af kan komen. ik heb diabetes type 1 en het lukt niet om mij goed in te stellen. ben al een jaar bezig. wordt er moedeloos van. dank je wel voor je informatieve en leerzame artikel. groeten rita

    • Ben Kuiper schreef:

      Waar heb je precies stress van? En wat heb je gedaan om dit op te lossen?

      • jan van loon schreef:

        Kan het ook zijn dat het DOM na 3 maanden niet het verwachte resultaat kreeg omdat ik onder de stress zit? Ik ben op het ogenblik bezig om het bijltje er bij neer te gooien, zoiets van: het is voor mij niet weggelegd.
        Ik moet weer bij spuiten. Helaas!

        • Ben Kuiper schreef:

          Dat zou zomaar kunnen. Heb je ook al een test voor je c-peptide en LADA gedaan om die twee uit te sluiten? Stress kan zeker meespelen maar er zijn ook andere zaken waar je om moet denken.

  • T.kreuger schreef:

    Zodra stress in je leven rol gaat spelen,heb je weinig aandacht voor gezond leven.
    Mijn ervaring is wel dat gestructureerd leven belangrijk is om greep te houden op allerlei zaken. Invloeden van buitenaf zoals zorgEn om geld,werk, gezondheid, corona etc maken dat het onrustig wordt in je leven. Dan blijft toch een stuk routine belangrijk om houvast in het leven te hebben.
    Ik probeer gezond te leven en te eten. Dat moet voldoende zijn om de diabetis en andere kwalen buiten de deur te houden. Het dieet van ben helpt mij daar bij . Lekker fietsen, wandelen en varen vullen mijn dag. Dat al moet voldoende zijn ,lijkt mij.

  • Peter Neuraij schreef:

    Ik zal toch maar even reageren op dit artikel. Ik heb gelukkig geen stress meer sinds ik met vroegpensioen ben gegaan (7 jaar geleden) . Alle druk is weggevallen en er is totaal geen moeten meer. En voel mij er heel prettig bij

  • Noppe Hugo schreef:

    Ben zelfstandige en meer dan 25 jaar achtervolgd het noodlot me ik rol bij wijze automatisch van het ene probleem in het andere.Met als gevolg dat ik in 1999 pillen moest nemen tegen cholesterol rond 2010 kreeg nog eens te horen dat ik diabetes type 2 had.
    Ik had toen de link al gelegd dat dit te maken had met stress ,vertelde dit tegen mijn huisarts en tegen de mijn behandelende geneesheren in de kleniek maar er werd gewoon geen aandacht aan besteed enkel zwaardere medicatie werd me gegeven met alle nadelen en bijwerkingen.
    Bij het lezen van jullie nieuwsbrief was ik erg verwonderd dat ik blijkbaar niet alleen ben .

    • Ben Kuiper schreef:

      Dat is helaas wat heel veel mensen ervaren. Artsen lijken stress niet serieus te nemen. Al helemaal niet wat voor effect het kan hebben op het lichaam.

  • Huub Vissers schreef:

    Ik merk dat stress bij mij meteen negatieve gevolgen heeft voor mijn bloedsuiker waarden. Derhalve is Uw artikel voor mij niet alleen informatief, maar ook leerzaam, je krijgt hier ook nl te lezen wat je eraan kunt doen, om een en ander onder controle te krijgen

  • Geesje schreef:

    ik heb ook een tijdje last gehad van veel stress mijn bloedsuiker ging ook niet omlaag. maar nu wel

  • Barbara schreef:

    Wow, ik heb altijd al gedacht dat mijn depressie, angststoornis en diabetes volledig met elkaar samenhangen. En nu gaat mijn bloeddruk ook nog op tilt… Alleen mijn medici zien dat niet zo. Ga door met je goede werk.

    • Ben Kuiper schreef:

      Ik ben dat de dingen die je noemt zeker WEL samenhangen. Waarom denken de medici van niet? Ik ben erg benieuwd naar hun (slechte) verklaring.

  • Sabina de Wit schreef:

    Dat stress de bloedsuiker geen goed doet heb ik helaas ook ondervonden.Gelukkig heb ik een goede POH. Zij begrijpt dat dit mede door de stress komt en schrijft niet meteen medicatie voor, maar probeert op andere manieren mij te helpen en ondersteunen.
    Wel ben ik erg benieuwd op welke manier jij kan helpen om de stress en de bloedsuiker weer goed onder controle te krijgen (en houden)

  • Hans de Vries schreef:

    Beste Ben,
    Ik ben een man van 67 jaar en geniet heerlijk van mijn pensioen .Ik let op wat ik eet en drink en ben netjes op gewicht en ben gelukkig kerngezond. Tot zover gaat alles goed alleen ik slaap meer dan geweldig! Ik kruip er 22.30 in en ram in een keer door tot de volgende ochtend 9.30 of 10.00
    Ben ik ongezond bezig?
    Vv.gr Hans.

    • Ben Kuiper schreef:

      Hoeft zeker niet het geval te zijn :). Soms slapen mensen gewooon iets meer dan anderen zonder specifieke reden. Net als sommige mensen van nature iets zwaarder zijn dan anderen. Zonder dat ze per se ‘ongezond’ hoeven te zijn.

  • Christ Evens schreef:

    Dankjewel Ben om dit te delen,
    In het late najaar is het 2 jaar geleden dat ik mij ingeschreven heb voor je diabetes cursus.
    Het heeft mij deugd gedaan.
    Mijn ogen zijn geopend over voeding.
    Ik ben sedert dien zeker 8 kilo af gevallen en het doet mij goed. Ik eet anders.
    Ik heb gelukkig en nieuwe vrouw ontmoet die mij hierin enorm ondersteund.
    Het is jammer genoeg een lat/weekend relatie omwille van de afstand ( 80 km ) en de persoonlijke werkomstandigheden.
    Uit eigen ervaring kan ik jou bevindingen beamen.
    Het psychische gedeelte van ene mens heeft zeker een invloed, in dit geval van diabetes patiënten typt 2, maar ook voor alle mensen.
    Mijne bloedsuikerspiegel schommelt.
    Ik moet het beter nahouden en dit psychologisch standpunt zeker meer meenemen in mijn opvolging.

    Iets anders nu,
    Ik drink graag een sterk biertje ( Duvel) en iets sterkers, bv. whisky, Ricard of Jagermeister.
    Ik merk dat als ik s’avonds niet eet en een paar biertjes drink, eventueel met iets sterker erbij, dat mijne bloedsuikerspiegel laag is de komende morgen. Voor een diabetespatient zoals ik, type 2: ca 120,0 mg/dl. of minder.
    Ik neem s’morgens voor het ontbijt een pilletje metformine 500 mg en s’avonds na het avondmaal nog eens een pilleke metformine 500 mg.
    Hoe moet ik dat alcohol gebruik plaatsen ten opzichte van mijne bloedsuikerspiegel?
    bedankt voor het werk dat je doet, samen met je vrouw.
    Christ Evens.
    04478/285.367

    • Ben Kuiper schreef:

      Het klopt inderdaad dat de bloedsuiker soms langer is de volgende dag. Maar op langere termijn zal het wel stijgen aangezien je insulinegevoeligheid er slechter op wordt. Ik zou het dus niet aanraden.

  • Monique Willems OCDS schreef:

    Ik heb gemerkt dat de spanningen rond corona bij mij in ieder geval een ontregelende factor was op mijn suikerwaardes. Ik slikte 1 metformine(500 mg) per dag en daarmee bleef de waarde mooi tussen 6 en 8 schommelen. Door de coronatijd is dat nu verhoogd naar 8 tot 12. Hoop alles weer naar beneden te krijgen als corona er niet weer tussen komt

  • John Vermeent schreef:

    Precies mijn ervaring. Door stress is mijn bloedsuikerspiegel tijdelijk hoger, echter de poh beweert dat dat niet wordt veroorzaakt door stress. Het tegendeel heb ik nu gelezen en ik zal de suikertante hier mee confronteren. Bedankt voor de info

    • Ben Kuiper schreef:

      Ik zou haar er zeker mee confronteren. Er is heel veel onderzoek naar stress en bloedsuiker stijgingen. Ik kan niet begrijpen hoe mensen dat zouden ontkennen.

  • Nora schreef:

    Zo herkenbaar allemaal

  • Sebilla Hijmering schreef:

    Hallo Ben,…ik heb een oorlogstrauma en als men mij belt dan schrik ik vreselijk . Of er wordt aan de deur gebeld dan schrik ik ook.
    En schrikken is bij mij een geweldige schok met heel mijn lichaam. .Dat wordt nu onderzocht door een psycholoog en ik hoop dat ik van dat schrikken af kom. Want daar zou ik een hartverlamming van krijgen zo erg is dat. Mijn kinderen hebben er last van maar ik heb hun nooit over dat trauma verteld.
    Groetjes Silleke

  • Antoine schreef:

    Beste Ben , ik vond het een zeer interessant artikel en kijk met veel belangstelling naar het vervolg. Dit is materie die je regulier nooit hoort of waar niet over wordt gesproken. Heel boeiend.

    • Ben Kuiper schreef:

      Helaas wordt hier inderdaad niet over gesproken. En dat is zonde omdat je door anders te denken je gezondheid behoorlijk kunt beïnvloeden.

  • Hans van Dam schreef:

    Beste Ben,

    Jouw belangwekkende artikel heb ik gelezen. Inderdaad veroorzaakt stress verhoging van de bloedsuikerwaarde. Ik heb conversie, dat betekent voor mij, plots en ongedacht verslapping van spieren en moeilijk praten. De dokter gooit het op stress laat mij Paroxetine ( 20 mg ) slikken. Als ik zo’n aanval krijg, stijgt mijn bloedsuikerwaarde.

    • Ben Kuiper schreef:

      Bedankt voor je reactie! Heeft de arts ook al eens gesproken over de oorzaak van je stress aanpakken in plaats van de symptomen bestrijden met pillen :)?

      • Hans van Dam schreef:

        De huisarts heeft mij ook verwezen naar de HSK te Woerden, waar men heel veel weet over conversie. Ze werken bij de HSK met technieken om je te leren ontspannen. De therapie duurt tien weken ( 10 x 1,5 uur ) en de resultaten schijnen heel goed te zijn.

  • Luc schreef:

    Ben,

    Voor mij trap je een open deur in maar blijkbaar is dat voor vele mensen niet zo evident en zeker niet voor de medische wereld. Ik ben bedrijfsleider van een KMO met 25 mensen. Twee jaar geleden kregen we de ene controle na de andere van diverse diensten. Constant schipperen, uitkijken en dingen aanpassen om niet kopje onder te gaan. Ik heb dus 2 jaar onder zware stress geleefd. Toen het eindelijk wat beter ging kwam Corona, zeker in het begin zeer stressvol en daarbovenop nog eens vertraging van de activiteit. Normaal beweeg ik veel, spring ik van hier naar daar, met Corona bleef ik achter mijn bureau zitten wachten tot er iets gebeurde. Gevolg : Diabetes 2 diagnose in mei. een Hb1ac van 12% en glucose van 640 (Belgische waarden). Ik heb heel mijn leven cola gedronken en vrij veel suiker gebruikt. Ik ben er van overtuigd dat de stress mij over de rand heeft geduwd.
    Nu volg ik al zes maanden jullie filosofie. Ik heb de cursus aangeschaft maar heb hem niet helemaal voltooid maar ik leef wel op lage koolhydraten en zonder ‘vrije’ suikers, geen frisdranken meer.
    Gevolg: een bloedwaarde van +/- 110 en drie maanden geleden een hb1ac van 5,8.
    Aangezien ik ’s morgens minder dan 120 heb ben ik eerder een prediabeet of een insulineintolerante dan een echte diabeet.
    Ik gebruik een Freestyle librelink sensor om mijn glucose uit te lezen met mijn Iphone. Geen geprik en duidelijk zicht op wat er gebeurt als ik iets eet of extra sport. (die sensor is echt een hele hulp en zorgt dat ik de levenswijze kan volhouden)
    En ja, het is heel duidelijk op stressvolle dagen heb ik hogere bloedwaarden, soms zelfs door gewoon ‘stressie’ te denken. Fixeren op negatieve ‘wat als…’ vragen en daar niet van kunnen slapen.
    Ben zeer benieuwd naar je methodes om me van die stress af te helpen !

    • Ben Kuiper schreef:

      Bedankt voor je reactie! Stress kon zeker de druppel zijn in jouw geval. Mooi om te zien dat onze cursus je behoorlijk heeft geholpen! De ochtend waarde is niet betrouwbaar door het dageraad fenomeen. HbA1c is het enige wat echt belangrijk is. 6,0 of lager is diabetesvrij. Dus mijn complimenten voor wat je hebt bereikt 🙂

  • Gerba de Blieck schreef:

    Dank voor dit schrijven en onderzoek, ben er blij mee voelt als erkenning, ik wacht met volle verwachting op het gevolg.

  • Nellie Gitmans schreef:

    Hoi Ben ik heb type 2 en KDO gevolgd. Ik ben 10kg afgevallen met het programma, wat natuurlijk super is. Nu heb ik stress omdat ik weer aankom zonder koolhydraten te eten. Balen!!
    Groetjes

  • Fred Schaaders schreef:

    Dag Ben,

    hoe geweldig dat je dit allemaal hebt uitgezocht en zo duidelijk hebt beschreven.

    Linda en ik, kijken met veel plezier uit naar je verdere besprekingen hierover en misschien ook de nuttige tips die daaruit voortvloeien.

    Wij hebben feitelijk geen redenen om ergens bezorgd, verdrietig, boos, of neerslachtig te zijn, maar toch vergalt af en toe een ruzie, omdat één van de twee op dat moment iets niet in de hand heeft, de verder fantastische dag, die achter ons lag.

    Hout vast houden, want iedereen die schrijft dat er geen echte problemen zijn, kan zo maar, van het ene moment, in het andere, wel in een moeilijke situatie komen.

    Mvg,

    Fred Schaaders

    • Ben Kuiper schreef:

      Dat is het minste wat wij kunnen doen! Het zijn inderdaad soms die kleine dingen waar je dan in blijft hangen en onnodig je dag verpesten. Ik zal je op de hoogte houden zodra ik weer een artikel online heb staan!

  • Van trigt schreef:

    Ik denk ook wel dat stress een negatieve invloed heeft op je suikerspiegel

  • Gittouf schreef:

    In 2006 normale bloedsuikers, wel al jaren overgewicht. In 2007/2008 enorme burn out bij zelfde gewicht. Januari 2008 nuchtere glucose weer gemeten, bleek 12,7 te zijn. Ik noemde de rol van de burn out, maar werd overal min of meer uitgelachen. Burn out had er niks mee te maken, het kwam allemaal door mijn gewicht. Zo frustrerend als je ook bij huisarts en medisch specialist niet serieus genomen wordt!

    • Ben Kuiper schreef:

      Helaas is burn-out één van de ergste dingen die je kan overkomen als je naar de gevolgen voor de gezondheid kijkt. Ik weet niet wie je arts of specialist was maar beide zijn met alle respect debielen. De literatuur laat zien dat burnout de kans op diabetes en overgewicht bijna kan verdubbelen.

  • Ser Peters schreef:

    Beste Ben,
    Dit verhaal is een waarheid als een koe. Ik ga hier geen inkijk geven in mijn stressvolle bestaan. maar wist dat eigenlijk al. overigens is dat niet alleen voor wat betreft Diabetes 2, maar geldt dat eveneens voor bleddruk.

  • Ed Hefti schreef:

    Aardig in elkaar gezet alleen ik vind mij hier niet in en ik gebruik geen alcohol of neem geen suiker tot mij waar het wel aan ligt lijkt mij duidelijk de hoeveelheid medicijnen waar ik niet meer van af kom en de ziekte van parkinson die er gratis bij heb gekregen ik geloof haast niet meer in het gezegde als je maar lang genoeg volhoudt maar je kunt niet weten.groetjes Ed

  • Anja Kruijsbergen schreef:

    20 jaar geleden kreeg mijn man een hersenbloeding aan de hersenstam, gevolgd door nog een hersenbloeding en 8 infarcten en infarcten. Ik ben vanaf die tijd mantelzorger met 4 kinderen. Nog studerend en een eigen bedrijf. In die tijd heb ik diabetes type 2 gekregen. Na 10 jaar is mijn man opgenomen in een centrum voor mensen met NAH. Van alles geprobeerd om van de diabetes af te komen maar niet gelukt helaas

    • Ben Kuiper schreef:

      Respect voor je kracht! Ondanks alles nog doorzetten. Kan mij heel goed voorstellen dat al die gebeurtenissen veel stress met zich meebrengen. Doe je er iets aan om het te verminderen?

  • Josiane Schrey schreef:

    Ik heb dit schrijven vol aandacht gelezen. Ik ben er mij nu van bewust hoe ik die diabetes 2 gekregen heb. Ik heb heel vroeg mijn man aan kanker verloren. Ik heb heb MS. Enkele jaren later had ik een vriend. In 2011 kreeg ik borstkanker. De rechterborst werd afgezet. De MS werd ook erger. Mijn vriend dronk HEEL VEEL (ik druk het nog zacht uit) en verweet mij de ziekten. Ik voelde dat er iets meer was. Ik kwam eropuit dat mijn zus een verhouding was begonnen met hem. Ik heb de moed gehad hem direct buiten te smijten. Maar wat later kwamen ze er openlijk voor uit. Mijn moeder vond dat ik tegen mijn zus en hem moest lief blijven. Sorry, dat ging niet bij mij! Mijn mama is nu gestorven en mijn ganse familie heeft mij laten vallen.
    Ik had geen eetbuien, ik snoepte normaal tot weinig.
    In het weekend voel ik mij vaak eenzaam. En nu zeker met de Corona.
    Ik neem nu 2 x Glucophage 800 en 1 Januvia 100 mg ‘s avonds. De diëtiste is deze week met vakantie.
    Ik weet dat ik veel stress heb, maar ik ben gekwetst tot in het diepst van mijn ziel. Als ik alles moest schrijven zou het een boek worden.
    Met vriendelijke groeten.
    Josiane

    • Ben Kuiper schreef:

      Jeetje wat heftig! Mijn complimenten dat jij zo sterk ben gebleven ondanks alles wat je is overkomen. Wat doe je nu om minder last te hebben van alles wat je hebt meegemaakt?

    • Anja schreef:

      Er is geestelijke verzorging in de thuissituatie beschikbaar voor mensen met ziekten in Nederland. Wellicht kan liefdevolle professionele geestelijke verzorging helpen. Een misvatting is dat geestelijke verzorging voor religieuze mensen is. Waardoor veel mensen niet de nodige aandacht krijgen.

  • Corine Kramer schreef:

    Goedemiddag Ben, ik ben blij dat dit eindelijk gemeld wordt! Heb zelf het idee (door persoonlijke ervaring) dat stress een zeer grote rol speelt. Ik ga het artikel goed lezen en mee aan de slag. Dank voor deze info en hopelijk gaan meer mensen, vooral huisartsen dit inzien/uitdragen.

    • Ben Kuiper schreef:

      Geen dank! Hoe lekker je in je vel zit heeft ENORM veel invloed op je gezondheid. Denk aan je bloedsuiker, gewicht, slaap en nog veel meer.

  • Paul Pattyn schreef:

    Bloedsuikerspiegel is zeker beïnvloed wanneer ik stress heb of wanneer ik worstel met een situatie waar ik niet direct uit geraak maar heb een 3-tal maand geleden beslist om een gezondere levensstijl op te bouwen door een programma te volgen met volwaardige uitgebalanceerde maaltijdvervangers en gezonde tussendoortjes…. ik geniet elke dag van 1 normale warme maaltijd en daar past een glaasje wijn zeker bij want ben een echte Bourgondiër! Had vrijdag laatst jaarlijkse controle en specialist stond versteld van de resultaten want 14kg afgevallen en bloedsuiker van 7 naar 6. Medicatie Metformax met 1/3 vermindert en dokter vertelde mij dat ik van die diabetes type 2 zal afgeraken als ik zo verder doe! Ben supergemotiveerd, heb heel veel energie en lijdt geen honger want kan nog steeds genieten van lekker eten!

  • Foubert -Hertoghs schreef:

    Beste Ben en Marloes,
    Ik heb deze raadgevingen van A tot Z gelezen ,en vind deze heel leerzaam , ik heb ook je cursus en kookboeken In bezit !

    Ik heb nu bijna 21 jaar Type 2 en woog 21 jaar geleden 118kg. En had een hg A1c van bijna 10 !

    Nu 21j later weeg ik nog 77kg en heb een hg A1c van 7,1
    Ik werk nog verder naar lagere waarden

    Jullie raadgevingen zijn Echt Top! Alleen moet ik nu wat meer gaan bewegen m a w ,de fiets op,
    Vroeger kon ik het niet en nu het wel kan ben ik te gemakzuchtig !
    Spijtig genoeg drink ik bijna elke avond na 22 u 2 glazen wijn !

    Dat is mijn enige ( snoepje) samen met wat kaasjes , mocht ik dit ook laten zou ik sneller dalen in gewicht , mijn streven is 72 kg , zelf ben ik 1,72 m qua lengte

    Ik kijk uit naar je volgende artikels ! B
    Beste groeten van Herman en Yolanda Foubert- Hertogs/ wommelgem

  • José Bijlsma schreef:

    Mee eens, stress beïnvloed je eetpatroon en leefpatroon door lusteloosheid met alle gevolgen van dien.

  • Gerba de Blieck schreef:

    Ik ervaar heel veel stress, heb net mijn moeder verloren plots, een inwonende dochter met psych problemen en de uitwerking daarvan….. Etc
    Heb idd moeite om dom te blijven eten,

  • Ton schreef:

    Ja Ben ook ik heb hier last van ben zeer benieuwd naar je methode om dit op te lossen de dieetleer heeft al een stap in de goede richting gezet.

  • Gerry Swanenberg schreef:

    Ik ervaar ook dat stress mijn suiker beïnvloed maar mijn diabetesverpleegkundige praat alleen maar over medicatie heb 2 weken geleden gliclazide gekregen bij 42eh abasaglar en 3 metformine moest 1 week 1p d 2de week 2p.d mijn suiker zakte in de loop van de dag en vooral in de nacht 3 A4 keer wakker geworden met een suiker waarde van 3.2 mijn waarde waren 63 hoefde pas na 3maanden terug te komen wat vinden jullie daarvan?
    Ben intussen gestopt.
    Mijn situatie is heb 1jaar geleden mijn man verloren na 2 jaar heftige verzorging.het is misschien wat onsamenhangend sorry daarvoor maar ik wou mijn verhaal kwijt want niemand luistert naar mij.
    Bedankt voor het lezen van mijn mail.gr. Gerry Swanenberg

    • Ben Kuiper schreef:

      Jammer om te horen dat niemand naar je luistert :(. Stress heeft zeker invloed op de bloedsuiker. Bij traumatische ervaringen (zoals het verliezen van een dierbare) heeft het nog VEEL meer invloed dan dat we in het artikel zeggen. Dan kan je bloedsuiker makkelijk verdubbelen.

    • MARJON HANSE schreef:

      .. met een diep gevoel van medeleven las ik uw reactie. Moge u uw diabetes op peil blijven behouden! en nog gecondoleerd met het verlies van uw geliefde…ik weet uit ervaring hoe dat is…ik ben nu veel alleen maar werk eraan, ook om geen diabetes te krijgen maar ik zit al wel in de gevarenzone…ik wens u veel sterkte toe met alles..ik heb u gelezen en begrepen.

  • C.Hartsuiker schreef:

    Ik heb altijd gezegd dat stress veel invloed heeft,maar het werd altijd als niet mogelijk gezien.Ik word hier moedeloos van! Ik heb heel veel trauma s mee gemaakt.

  • Anita schreef:

    Dag Ben, hartstikke goed , duidelijk, en belangrijk artikel, ben zelf ook bezig dat uit te vogelen, want t is duidelijk dat t allemaal hand in hand gaat. Ik doe dagelijks, naast fysieke beweging, ook allerlei mentale oefeningen om m’n gezondheid te beïnvloeden, en dat doet zeker wat, echter de tegenslagen en trauma s die velen hebben, zijn moeilijk te keren qua invloed, maar ben er van overtuigd dat e e a aan te leren valt. Succes! Anita

    • Ben Kuiper schreef:

      Goed bezig! Veel mensen doen helemaal niets dus jij staat zeker al 1-0 voor :). Wat zou je graag willen veranderen in je huidige situatie/stress?

  • christina schreef:

    Je hebt gelijk. Dank.

  • vera philipsen schreef:

    er is met vijf kinderen altijd wel stress.

  • Marjon schreef:

    Jazeker, ik heb momenteel heel veel stress van mijn werk en ik merk dat ik bij de pakken neer ga zitten. Ik eet te makkelijk, ik heb geen zin om vaak in de keuken te staan, waardoor gezonder eten naar de achtergrond verdwijnt en wat ik daarnaast eet zorgt er weer voor dat ik slomer wordt. Daarnaast beweeg ik veel minder, de tijd die ik nu overhoud benut ik liever om iets ontspannends in huis te doen, maar dat maakt me natuurlijk ook niet actiever

    • Ben Kuiper schreef:

      Dat is helaas een klassiek gevolg van stress: minder gezond eten! De enige manier om dit eigenlijk op te lossen is de bron van je stress aanpakken.

  • Anje Westera schreef:

    Ik heb je net een mail gestuurd.
    Wat een goed artikel!! Ik geloof het, want ik heb door stress een eetstoornis ontwikkeld.
    Is een psycholoog geen oplossing? In mijn geval heb ik een piano gekocht en heb les.Bovendien heb ik een hond en lees alles wat los en vast zit aan (verboden!) lectuur.
    Vriendelijke groeten,
    Anneke Westera

    • Ben Kuiper schreef:

      Bedankt voor je reactie :). Door stress kun je zeker een eetstoornis ontwikkelen. Een psycholoog kan je zeker helpen maar je kunt ook zelf heel veel oplossen als je de juiste handvatten hebt 🙂

  • Share via
    >