
Er zijn verschillende risicofactoren die samenhangen met diabetes mellitus type 2.
Kennis van deze risicofactoren helpt je om de kans op deze ziekte en zijn nare symptomen te verminderen.
Daarom geef ik je de 15 belangrijkste risicofactoren van suikerziekte.
More...
Welke factoren verhogen het risico op diabetes?
Vandaag wil ik het hebben over welke dingen het risico op (pre-) diabetes verhogen.
De voornaamste reden is dat je veel kunt doen om diabetes type 2 te vermijden. Zaken als overgewicht en te weinig bewegen kunnen heel makkelijk worden aangepakt. Dit verlaagt de kans op suikerziekte enorm.
Andere zaken kun je niet veranderen. Denk bijvoorbeeld aan waar je vandaan komt. Mensen uit Scandinavië hebben bijvoorbeeld een grotere kans op diabetes. Maar als je Zweeds bloed hebt, kun je daar natuurlijk niet veel aan veranderen.

Doel van dit artikel
In dit artikel zet ik de 15 belangrijkste risicofactoren van diabetes mellitus type 2 voor jou op een rijtje. Ook leer je waar je wat aan kunt doen. Dat maakt de behandeling van suikerziekte een stuk makkelijker.
Risicofactoren en oorzaken zijn niet hetzelfde
Voordat we beginnen wil ik eerst iets belangrijks uitleggen.
Hieronder krijg je een flinke lijst met risicofactoren. Dit zijn omstandigheden waaronder de kans toeneemt dat je suikerziekte krijgt.
Dat is niet hetzelfde als "oorzaken". Bij een oorzaak is er sprake van een gevolg, zoals het krijgen van diabetes type 2. Bij een risicofactor heeft wetenschappelijk onderzoek uitgewezen dat mensen op wie het van toepassing is vaker diabetes krijgen. Maar meestal weet men niet hoe dat komt.

Mensen uit Scandinavië krijgen bijvoorbeeld vaker diabetes, maar waarom is niet bekend. Wetenschappers hebben er ideeën over maar ze kunnen het niet met 100% zekerheid zeggen.
Wanneer er bij een risicofactor een duidelijke oorzaak benoemt kan worden, zal ik dat altijd doen. Alles wat je kan proberen om diabetes te voorkomen, is mooi meegenomen.
En ook al is er geen oorzaak bekend: het is altijd goed om zoveel mogelijk van de onderstaande risicofactoren te vermijden. Daarmee verklein je de kans op diabetes aanzienlijk.
Diabetes type 2 risicofactoren
Deze variant wordt ook wel "ouderdomssuiker" genoemd. Deze komt oorspronkelijk alleen maar voor bij mensen die oud zijn.
Zoals je misschien weet kunnen tegenwoordig ook jonge mensen deze vorm van diabetes krijgen. Over de afgelopen decennia is het aantal mensen dat rondloop met deze ziekte alleen maar gestegen.
Ongeveer 90% van alle gevallen van suikerziekte komt door diabetes type 2. Deze variant is dus verantwoordelijk voor de meeste complicaties.
Het verschil in mechanisme
tussen diabetes type 1 en type 2
Bij diabetes type 1 maakt de alvleesklier geen insuline aan. Bij type 2 gebeurt dit wel, maar is de hoeveelheid te laag om de hoeveelheid suiker te bedwingen. Of je lichaam is "insuline resistent" geworden.
Dat betekent dat cellen niet meer reageren op het insuline-signaal. Hierdoor worden suikers niet uit de bloedbaan opgenomen bij de afgifte van insuline.
Er zijn een aantal risicofactoren bekend die er voor zorgen dat je minder insuline produceert of minder gevoelig wordt voor insuline. Deze kun je terecht zien als medeverantwoordelijk voor het ontstaan van de ziekte. Het is dan ook goed om deze risicofactoren zoveel mogelijk te vermijden.
#1: Je wordt ouder
Hier is een simpele test om te bepalen of je een verhoogde kans op ouderdomssuiker hebt.
Je hebt dan helaas een verhoogde kans op suikerziekte ten opzichte van andere mensen.
Je kan helaas niet de tijd terugdraaien. Dat zou de mooiste manier zijn om de kans op diabetes te verkleinen.
Een snelle inventarisatie in de wetenschappelijke onderzoeken leert dat leeftijd één van de belangrijkste risicofactoren is.
Hoe ouder je wordt, hoe belangrijker mijn gezondheidsadviezen dus worden.

Maar jong geleerd is oud gedaan. Je kunt de kans op diabetes drastisch verlagen door al vroeg te beginnen met het diabetes-vrije dieet. Daarmee kun je diabetes type 2 heel goed behandelen.

Leeftijd als risicofactor: wat is de oorzaak?
Onderzoekers denken dat het komt omdat je naarmate je ouder wordt:
#2: Je ras
Ik noemde het al bij leeftijd. Mensen van een bepaalde komaf (zogenaamde risicogroepen) hebben een verhoogde kans op diabetes type 2. Het is een flinke lijst:
Mensen van deze afkomst krijgen twee tot vier keer zo vaak diabetes als blanken. De bovenstaande culturen staan vooral bekend om hun 'lekkere keuken'. Deze lekkere keuken is vaak ook een ongezonde keuken. Dit zou weleens een verklaring kunnen zijn.
#3: Overgewicht
Dit is misschien wel de belangrijkste risicofactor van dit hele stuk. Vooral omdat je het zelf kunt beïnvloeden. Je leeftijd en je ras kun je niet veranderen. Hoeveel vet je met je meezeult wel. Ook al is dat soms makkelijker gezegd dan gedaan.

Mensen met een BMI boven de 25 hebben een verhoogde kans op diabetes. Dit stijgt naarmate men dikker wordt.
Dat komt omdat vetweefsel je minder gevoelig maakt voor insuline. Daardoor krijg je last van te hoge bloedsuikers.
Dit kun je omdraaien door het gewicht kwijt te raken. Vooral vet rond je middel lijkt de boosdoener.
In Amerika en West-Europa (maar ook steeds meer in Azië en Latijns-Amerika) spreekt men van de "obesitas-epidemie".

Pas op
Inmiddels is ontdekt dat overgewicht leeftijd passeert als risicofactor voor suikerziekte. Steeds meer kinderen krijgen rond de pubertijd diabetes type 2, omdat ze in hun jeugd lange tijd met overgewicht rondlopen.
#4: Ouderdomssuiker in de familie
Net zoals bij jeugdsuiker is ouderdomssuiker gerelateerd aan wie het in je familie heeft. De kans wordt twee tot zes keer groter dat jij het ook krijgt.

Diabetes type 2 in de familie is niet mild
Wanneer beide ouders het hebben, wordt die kans 50% tegen de tijd dat je 50 jaar oud bent. Dat is enorm. Daarom kun je er maar beter voor zorgen dat je doet wat je kunt om een gezonde levensstijl aan te houden.
Diabetes type 2 in de familie hebben hoeft trouwens niet de betekenen dat je het over hebt geërfd. Er zijn wel risico genen maar heel veel mensen dragen deze niet.
Wat je wel vanuit huize mee 'erft' is een ongezond eetpatroon. Als je ouders diabetes type 2 hadden, dan kan het komen dat jij het nu ook hebt omdat je hun eetpatroon hebt overgeërfd.
#5: Hoge bloeddruk
Veel mensen met diabetes type 2 hebben een te hoge bloeddruk, en vice versa.
Hoge bloeddruk is ook in verband gebracht met een verhoogd risico op een herseninfarct, Alzheimer en hart- en vaatziekten. Dat komt omdat je lichaam met teveel kracht bloed door je aderen pompt.
#6: Coeliakie
Deze nare ziekte zorgt ervoor dat je een immuunreactie krijgt op gluten. Dit is een bestanddeel van graan, wat je veel in brood en pasta aantreft.
Er is een verband tussen coeliakie en diabetes. Veel mensen met de eerste ziekte krijgen ook de tweede. Waarom is niet bekend.
#7: Ontstekingsremmende medicijnen
Corticosteroïden zijn medicijnen die lijken op een stof die je van jezelf in de bijnieren aanmaakt. Onder invloed van dat stofje wordt je bloedsuiker verhoogd, mede doordat eiwitten in suikers worden omgezet.
Dat wordt beschouwd als een bijwerking.
De medische toepassing van corticosteroïden als prednison is een ontstekingsremmende werking.
Het zorgt ervoor dat je immuunsysteem wordt onderdrukt.
Daarom is het handig voor veel medische toepassingen.

Dit is wel een heftig middel. Je kunt er binnen korte tijd (twee weken) afhankelijk van worden. En je verhoogt de kans dat je diabetes krijgt. Vandaar dat artsen voorzichtiger zijn geworden met het voorschrijven van prednison of andere medicijnen die erop lijken.
#8: Roken
Uit onderzoek blijkt dat hoe meer sigaretten je rookt, hoe groter de kans wordt op diabetes. Rokers hebben doorgaans een 30-40% hogere kans op suikerziekte.
Natuurlijk weet iedereen wel dat roken slecht voor je is. Maar nu heb je nog een reden om te stoppen. Zeker als meer mensen in je familie diabetes hebben. Of je veel andere risicofactoren in je omgeving hebt.
#9: Zwangerschapsdiabetes
Zwangerschapssuikerziekte is een variant waarbij een zwangere vrouw diabetes-achtige symptomen krijgt. Na de bevalling verdwijnt deze weer. Maar dit is wel een risicofactor voor het krijgen van diabetes op latere leeftijd.
Hoe zit het met zwangerschapsdiabetes
De risicofactoren van zwangerschapsdiabetes verschillen niet veel met die van "normale" diabetes type 2.
Hoe ouder je wordt, hoe groter de kans wordt. Hier speelt mee dat wanneer je vanaf je 25ste zwanger wordt, er meer kans op maakt. Wordt je voor die tijd zwanger, dan is de kans erg klein.
Daarnaast is het heel duidelijk dat overgewicht meespeelt. Hoe zwaarder je bent, hoe groter de kans dat je tijdens de zwangerschap diabetische klachten krijgt.
Beide zijn te voorkomen. Door kinderen te nemen voor je 25ste en zorgen dat je afvalt voordat je eraan begint.
#10: Je baarde een baby van 4 kilo of meer
Dit gaat meestal gepaard met zwangersschapsdiabetes. Maar ook als dit niet het geval was, hangt het baren van een zware baby samen met een verhoogde kans op suikerziekte.
#11: Je beweegt niet of nauwelijks
Hiermee wordt bedoelt: minder dan drie keer per week een half uur. Het hoeft geen intensieve beweging te zijn. Zolang je loopt of iets actievers doet dan dat is het goed.
Waarom is het zo belangrijk om te bewegen?

Belang van bewegen
De suikers in je lichaam zijn nodig om je spieren, hersenen en andere organen aan de praat te houden. Maar als die weinig werk hoeven te verzetten, daalt je behoefte aan suiker. Als je dan niet minder eet, zal je bloedsuikerspiegel stijgen.
Wanneer je na het eten blijft zitten, gebeurt er vrij weinig voor het in de juiste banen leiden van je gestegen bloedsuikerspiegel.
Maak een wandeling

Maar wanneer je naderhand een wandeling maakt van tenminste 15 minuten, worden alle voedingsstoffen (inclusief suikers) naar de juiste plek gestuurd.
Het is logisch dat wanneer je nooit beweegt, de kans op een chronisch verhoogde bloedsuiker hoger wordt.
Niet ideaal dus.
Er komt ook meer bewijs dat een levensstijl waarbij je veel zit ook niet bevorderlijk is. Men weet nog niet precies waarom dit komt en waarom staan te verkiezen is boven zitten.

Wat men wel heeft ontdekt, is dat je stofwisseling ernstig vertraagt als je voor lange tijd zit. Door elk half uur op te staan en een paar minuten te lopen (of te rekken en te strekken) voorkom je dat je metabolisme al te veel inkakt.
#12: Hart- en vaatziekten en herseninfarct
Hart- en vaatziekten zijn één van de meest voorkomende oorzaken van overlijden in het Westen.
Ze hangen ook samen met diabetes. Vermoedelijk komt dit doordat mensen met hart- en vaatziekten veelal roken, overgewicht hebben en weinig bewegen. Dat is vergelijkbaar met diabetes. Hetzelfde geldt voor het krijgen van een herseninfarct.

Onderschat een gezonde levensstijl niet
Het zou ook kunnen dat er een onbekend mechanisme is waardoor mensen met deze ziekten vaker diabetes krijgen. En dat het dus niet aan roken, beweging en overgewicht ligt. Toch is het goed om daar hoe dan ook aan te werken. Omdat dit sowieso je kans op al deze ziektes verkleint.
#13: Psychische problemen
Depressie, schizofrenie, bipolaire stoornis en andere psychische aandoeningen. Dit zijn vrij serieuze ziektes, waarvoor in mijn optiek te weinig aandacht is.
Dat komt mede doordat de wetenschap niet zo goed begrijpt waardoor ze ontstaan. We kunnen immers nog niet in de hersenen kijken.

Wat wel bekend is dat medicatie voor deze ziektes ervoor zorgt dat mensen een hogere kans lopen op diabetes.
Dat komt omdat ze enerzijds op zichzelf de bloedsuikerspiegel verhogen.
Maar ook omdat ze ervoor verantwoordelijk zijn dat een patiënt heel snel veel gewicht aanzet.
Met meer vetweefsel in zijn lijf reageert hij minder goed op insuline. Daardoor neemt de kans op diabetes toe.
#14: Verkeerde cholesterol- en vet verhoudingen
Triglyceriden zijn vetcellen in het bloed. Hoe meer je daar van hebt voor langere tijd, hoe groter de kans op diabetes.
Aan de andere kant is er HDL cholesterol, wat in de volksmond bekend staat als "goed" cholesterol. Hoe minder je daar van hebt, hoe groter de kans is dat je diabetes krijgt.
#15: Polycysteus-ovariumsyndroom (syndroom van Stein-Leventhal)
Deze ziekte zorgt ervoor dat vrouwen cyste-vorming in hun eierstokken krijgen.
Het gaat gepaard met veranderingen in de hormoonhuishouding, die vermoedelijk de oorzaak daarvan zijn. Hierdoor menstrueren de vrouwen onregelmatig en is er geen regelmatige eisprong.
Ongeveer 10% tot 15% van de vrouwen heeft deze ziekte. Het is een risicofactor voor diabetes type 2. Vermoedelijk doordat de hormoonhuishouding anders in elkaar zit.
Helaas heeft het ook tot gevolg dat je haar krijgt op plekken waar je dat vooral niet wilt. Zoals op je gezicht. Ook word je erg zwaar. En dat helpt ook niet omdat het je insulineresistentie verhoogt.
Het Diabetesvrij Geheim
De bovenstaande risicofactoren zijn niet mild. Gelukkig kun je tegen de meeste iets doen. Een gezond eetpatroon in combinatie met beweging voorkomt veel van de bovenstaande punten.
Hier kan ik jou een stukje bij helpen.
Recentelijk is ontdekt dat het mogelijk is om diabetes type 2 om te keren. Alles wat je nodig hebt kan je vinden in de supermarkt.
Je keert het om met één krachtige methode. Het is wat ik 'Het Diabetesvrij Geheim' noem. Over dit geheim heb ik een aantal pagina's geschreven die je leven voorgoed zullen veranderen. Je zult daarin leren:
- Waarom je diabetes type 2 hebt gekregen
- Welk mechanisme je kan gebruiken om diabetes om te keren
- De beste tips om binnen enkele weken diabetesvrij te zijn
Vul hieronder je e-mailadres in en dan stuur ik je het E-book gratis op.
Groetjes,
Ben Kuiper
P.s: Van welke risicofactoren heb jij last denk je? Welke is het gevaarlijkst volgens jou? Laat hieronder een reactie achter
hallo Ben,
Ik heb nu enkele jaren diabetes type 2 en heb medicatie hiertegen sinds januari 2015.Nu is de suikerspiegel bij nuchter nog soms 7.8 en is te hoog, terwijl ik dagelijks 20 minuten wandel met de hond en smiddags ook naar mijn werk fiets 6 km 5x inde week.Ik beweeg dus voldoende en eet nu minder pasta, meer koolvis, minder aardappelen, geen snoep meer, geen cola meer(alleen soms cola zero 1x per week) en drink thee en 1x per dag een kop koffie met zoetje en koffiecreamer.Dus houd ik rekening met alles en toch gaat het niet echt beter met diabetes type 2.Ik neem nu zelfs al i.p.v. 1 tablet al sinds enkele maanden 2 tabletten in van het product Gliclazide 30 mg PCH op verzoek van de huisarts, tevens heb ik een te hoge bloeddruk (gemiddeld bovendruk 145 en onderdruk 98) en slik ook al 2 tabletten i.p.v. 1 de laatste maanden (enalaprilmaleaat 5 mg) om de bloeddruk naar beneden te krijgen.Ook is mijn cholestorol te hoog en slik atorvastatine teva40 mg 1 per dag en weet dus niet of het allemaal wel werkt?
Mijn huisarts zegt niet zoveel als ik bij haar op bezoek kom en laat dit gewoon maar doorsudderen…ik heb het idee dat ze niets aan al die medicatie wil veranderen, en ik krijg nu ook veel last van tintelingen in mijn benen /voeten en handen vooral al ik in bed lig.Heeft dit alles met de diabetes te maken of zijn het bijwerkingen van deze medicijnen coctail?Zie graag je advies.Mvg Erwin Schoen
Hallo Erwin,
Goed dat je al deze producten links laat liggen en veel beweegt. Maar laten we het hebben over wat je dagelijks WEL eet en drinkt.
Kun je mij dat precies vertellen? Wellicht kan ik hier en daar wat vinden wat verbeterd kan worden.
Met vriendelijke groet,
Marloes